Hành trình làm "cây sậy nghe lời thì thầm”
Năm 1992, sau khi tốt nghiệp Thạc sỹ Trường Đại học KHXHNV (ĐH Quốc gia Hà Nội), chuyên ngành Văn học, Nguyễn Thị Vân Anh nộp hồ sơ và trúng tuyển vị trí phóng viên Đài tiếng nói Việt Nam. Nghề báo, với những trải nghiệm đặc biệt đã tác động mạnh vào tâm hồn và cảm xúc của Nguyễn Thị Vân Anh.
Trong suốt 10 năm làm báo của mình, bà Vân Anh có dịp được tiếp xúc với rất nhiều phụ nữ có hoàn cảnh khác nhau và đến giờ bà vẫn không quên lời tâm sự của một người phụ nữ bán dâm, từng chia sẻ: “Vào lúc đó, nếu có một ai đó nắm tay em, chỉ cần nói một lời khuyên cho em, thì có lẽ em sẽ không bao giờ đi làm việc này”.
Bà Vân Anh nhận ra rằng, con người ai cũng có những nỗi sợ của chính mình. Nhưng để có bản lĩnh đối diện hay vượt qua nó, thì không phải ai cũng làm được.
“Con người thường yếu đuối và mất sức đề kháng trong những cú sốc của cuộc đời. Và trong lúc đó, họ thường vô thức để dòng đời đưa đẩy”, bà Vân Anh cho biết.
Cũng theo bà Vân Anh, khi đó chưa có một tổ chức nào hỗ trợ cho con người trong những giai đoạn khủng hoảng của cuộc đời. Chỉ duy nhất một chuyên mục “Thư gửi chị Thanh Tâm” trên báo Phụ nữ Việt Nam nhưng cũng luôn quá tải cũng như mất một quãng thời gian quá dài bức thư mới được phúc đáp.
“Liệu lúc đó còn kịp đưa bàn tay cho họ nắm hay không”, bà Vân Anh nhớ lại về thời khắc quan trọng cho quyết định dấn thân vào hành trình làm "cây sậy nghe lời thì thầm”.
Lúc bấy giờ, Hà Nội mới bắt đầu phổ biến điện thoại bàn. Trung tâm giải đáp thông tin 1080 cũng mới được thành lập. Trung tâm khi đó cũng luôn quá tải, vì những cuộc gọi đến không phải chỉ hỏi thông tin. Tổng đài viên luôn phải đối diện với những câu hỏi khó trả lời.
“Nhiều cuộc gọi đến chỉ để được nghe tiếng người nói, được nghe lời động viên, ...”, đó là lý do bà Vân Anh quyết tâm xin thành lập một đường dây tư vấn tâm lý.
Và năm 1997, Trung tâm tư vấn Linh Tâm đã ra đời, trở thànhđường dây tư vấn tâm lý đầu tiên ở miền Bắc, đánh dấu sự bắt đầu hành trình “làm cây sậy nghe lời thì thầm” của bà Nguyễn Thị Vân Anh.
“CSAGA – Yêu thương cả người có tội”
“Thời kỳ đầu, tâm trạng luôn hốt hoảng mỗi khi nghe một cuộc điện thoại gọi đến. Bởi có lúc nó là những lời thú tội, là những bí mật mà không thể nghe được ở đâu”, bà Vân Anh nhớ lại.
Còn một lý do nữa giải thích cho sự hốt hoảng của bà Vân Anh khi đó còn là một cô gái trẻ. Đó là chưa có kinh nghiệm và kiến thức về tư vấn.
“Tôi đến với hành trình này, theo tiếng gọi của con tim. Bởi vậy hành trang mang theo, ngoài sự chân thành và đồng cảm, thì còn khá đơn sơ”, bà Vân Anh nhớ lại.
Tiếng gọi từ một trái tim chân thành bao giờ cũng được đáp lại bằng những trái tim chân thành khác. Bà Vân Anh, sau đó đã quy tụ được những con người có cùng quan điểm với các vấn đề xã hội như bà. Và CSAGA được lập lên từ những con người này (năm 2001).
CSAGA hoạt động như một tổ chức phi chính phủ hỗ trợ và bảo vệ quyền của những người yếu thế, trẻ em và phụ nữ bị tổn thương bởi kỳ thị và bạo lực trong xã hội.
Sau khi thành lập, bà Vân Anh và các thành viên CSAGA nhận được nhiều sự hỗ trợ từ các chuyên gia nước ngoài, bằng những khoá học tư vấn.
Chính từ những khoá học này, bà Vân Anh đã bớt “hốt hoảng” mỗi khi nghe các cuộc điện thoại của những người gọi tới Trung tâm. Quan trọng hơn, bà đã thay đổi cách thức hỗ trợ cho những nhóm người yếu thế theo hướng hiệu quả và bền vững hơn.
Đó là việc tách riêng từng nhóm đối tượng để thực hiện những chương trình chuyên sâu, nhằm hỗ trợ hiệu quả và triệt để hơn cho những nhóm đối tượng này.
Thế mạnh của CSAGA so với các Tổ chức khác cùng mục tiêu đó là hoạt động theo nhóm chuyên sâu.
“Tôi là người may mắn khi có những team làm việc tuyệt vời. Tôi nhận được sự hỗ trợ ngay từ những con người dù không còn làm việc tại CSAGA nữa. Họ là tạo ra những vòng tròn yêu thương tiếp nối”, bà Vân Anh nói về các thành viên đã và đang làm việc tại CSAGA.
Không ngoại lệ, khi yếu tố văn hoá và định kiến xã hội khiến bà Vân Anh gặp không ít vấn đề trong quá trình thay đổi nhận thức của chính người trong cuộc.
Những lúc như vậy, bà Vân Anh luôn tự nhắc nhở chính mình gắn với giá trị cốt lõi của CSAGA: “không phải cái thiện sinh ra để tiêu diệt cái ác, mà cái thiện sinh ra để chuyển hoá các ác”.
Bình đẳng giới, theo quan điểm của bà Vân Anh, nó có nghĩa là cả nam và nữ đều hiểu chính xác quyền của mình, từ đó cùng có cơ hội phát triển tự do như nhau và cùng hỗ trợ nhau phát triển.
Cũng theo bà Vân Anh, khi phát xét một con người phải tham chiếu họ vào bối cảnh lịch sử xã hội. Bởi những con người này, họ đểu là những sản phẩm của lịch sử.
“Bởi vậy, quan điểm của tôi đó là yêu thương cả người có tội”, bà Vân Anh chia sẻ về giá trị của CSAGA. Chính vì vậy, bà Vân Anh và nhóm cộng sự của bà vẫn luôn giữ vững hai giá trị cốt lõi trong hành trình của mình đó là chân thành và dấn thân./.
Năm 1992, sau khi tốt nghiệp Thạc sỹ Trường Đại học KHXHNV (ĐH Quốc gia Hà Nội), chuyên ngành Văn học, Nguyễn Thị Vân Anh nộp hồ sơ và trúng tuyển vị trí phóng viên Đài tiếng nói Việt Nam. Nghề báo, với những trải nghiệm đặc biệt đã tác động mạnh vào tâm hồn và cảm xúc của Nguyễn Thị Vân Anh.
 Bà Nguyễn Thị Vân Anh, người có tên trong Top 50 Phụ nữ Ảnh hưởng nhất Việt Nam năm 2017 do tạp chí Forbes Việt Nam bình chọn.  Bà Vân Anh (thứ hai từ bên phải) trong buổi toạ đàm về chấm dứt tình trạng bạo lực, vun đắp yêu thương. Ảnh: Tư liệu  Bà Vân Anh tham dự một hội thảo về phòng chống bạo lực ở trẻ em. Ảnh: Tư liệu  Bà Vân Anh (đầu tiên bên phải) trong buổi lễ tổng kết chương trình song hành cùng bình đẳng giới. Ảnh: Tư liệu |
Trong suốt 10 năm làm báo của mình, bà Vân Anh có dịp được tiếp xúc với rất nhiều phụ nữ có hoàn cảnh khác nhau và đến giờ bà vẫn không quên lời tâm sự của một người phụ nữ bán dâm, từng chia sẻ: “Vào lúc đó, nếu có một ai đó nắm tay em, chỉ cần nói một lời khuyên cho em, thì có lẽ em sẽ không bao giờ đi làm việc này”.
Bà Vân Anh nhận ra rằng, con người ai cũng có những nỗi sợ của chính mình. Nhưng để có bản lĩnh đối diện hay vượt qua nó, thì không phải ai cũng làm được.
“Con người thường yếu đuối và mất sức đề kháng trong những cú sốc của cuộc đời. Và trong lúc đó, họ thường vô thức để dòng đời đưa đẩy”, bà Vân Anh cho biết.
Cũng theo bà Vân Anh, khi đó chưa có một tổ chức nào hỗ trợ cho con người trong những giai đoạn khủng hoảng của cuộc đời. Chỉ duy nhất một chuyên mục “Thư gửi chị Thanh Tâm” trên báo Phụ nữ Việt Nam nhưng cũng luôn quá tải cũng như mất một quãng thời gian quá dài bức thư mới được phúc đáp.
“Liệu lúc đó còn kịp đưa bàn tay cho họ nắm hay không”, bà Vân Anh nhớ lại về thời khắc quan trọng cho quyết định dấn thân vào hành trình làm "cây sậy nghe lời thì thầm”.
Lúc bấy giờ, Hà Nội mới bắt đầu phổ biến điện thoại bàn. Trung tâm giải đáp thông tin 1080 cũng mới được thành lập. Trung tâm khi đó cũng luôn quá tải, vì những cuộc gọi đến không phải chỉ hỏi thông tin. Tổng đài viên luôn phải đối diện với những câu hỏi khó trả lời.
“Nhiều cuộc gọi đến chỉ để được nghe tiếng người nói, được nghe lời động viên, ...”, đó là lý do bà Vân Anh quyết tâm xin thành lập một đường dây tư vấn tâm lý.
Và năm 1997, Trung tâm tư vấn Linh Tâm đã ra đời, trở thànhđường dây tư vấn tâm lý đầu tiên ở miền Bắc, đánh dấu sự bắt đầu hành trình “làm cây sậy nghe lời thì thầm” của bà Nguyễn Thị Vân Anh.
“CSAGA – Yêu thương cả người có tội”
“Thời kỳ đầu, tâm trạng luôn hốt hoảng mỗi khi nghe một cuộc điện thoại gọi đến. Bởi có lúc nó là những lời thú tội, là những bí mật mà không thể nghe được ở đâu”, bà Vân Anh nhớ lại.
Còn một lý do nữa giải thích cho sự hốt hoảng của bà Vân Anh khi đó còn là một cô gái trẻ. Đó là chưa có kinh nghiệm và kiến thức về tư vấn.
“Tôi đến với hành trình này, theo tiếng gọi của con tim. Bởi vậy hành trang mang theo, ngoài sự chân thành và đồng cảm, thì còn khá đơn sơ”, bà Vân Anh nhớ lại.
Tiếng gọi từ một trái tim chân thành bao giờ cũng được đáp lại bằng những trái tim chân thành khác. Bà Vân Anh, sau đó đã quy tụ được những con người có cùng quan điểm với các vấn đề xã hội như bà. Và CSAGA được lập lên từ những con người này (năm 2001).
CSAGA hoạt động như một tổ chức phi chính phủ hỗ trợ và bảo vệ quyền của những người yếu thế, trẻ em và phụ nữ bị tổn thương bởi kỳ thị và bạo lực trong xã hội.
 Bà Vân Anh tham gia hoạt động với các CLB phụ nữ, thành viên là những người bị bạo hành. Ảnh: Tư liệu  Bà Nguyễn Thị Vân Anh (thứ ba từ bên phải) trong một buổi tập huấn cho các cán bộ của CSAGA. Ảnh: Tư liệu  Bà Vân Anh trong một buổi tập huấn cho các chị em phụ nữ bị bạo hành. Ảnh: Tư liệu  Bà Vân Anh làm việc cùng đối tác của CSAGA. Ảnh: Tư liệu  Bà Vân Anh trả lời báo chí trong khuôn khổ Hội thảo phòng chống xâm hại tình dục trẻ em 2017. Ảnh: Tư liệu |
Sau khi thành lập, bà Vân Anh và các thành viên CSAGA nhận được nhiều sự hỗ trợ từ các chuyên gia nước ngoài, bằng những khoá học tư vấn.
Chính từ những khoá học này, bà Vân Anh đã bớt “hốt hoảng” mỗi khi nghe các cuộc điện thoại của những người gọi tới Trung tâm. Quan trọng hơn, bà đã thay đổi cách thức hỗ trợ cho những nhóm người yếu thế theo hướng hiệu quả và bền vững hơn.
Đó là việc tách riêng từng nhóm đối tượng để thực hiện những chương trình chuyên sâu, nhằm hỗ trợ hiệu quả và triệt để hơn cho những nhóm đối tượng này.
Thế mạnh của CSAGA so với các Tổ chức khác cùng mục tiêu đó là hoạt động theo nhóm chuyên sâu.
|
- Bà Nguyễn Thị Vân Anh có tên trongTop 50 Phụ nữ Ảnh hưởng nhất Việt Nam năm 2017 do tạp chí Forbes Việt Nam bình chọn. - Năm 2008, bà được Women‘s eNews của Mỹ, Hãng tin chuyên đăng tải những thông tin về phụ nữ và trẻ em gái để tạo dựng thế giới công bằng hơn, vinh danh là 1 trong 21 nhà lãnh đạo xuất sắc nhất của thế kỷ 21. |
Không ngoại lệ, khi yếu tố văn hoá và định kiến xã hội khiến bà Vân Anh gặp không ít vấn đề trong quá trình thay đổi nhận thức của chính người trong cuộc.
Những lúc như vậy, bà Vân Anh luôn tự nhắc nhở chính mình gắn với giá trị cốt lõi của CSAGA: “không phải cái thiện sinh ra để tiêu diệt cái ác, mà cái thiện sinh ra để chuyển hoá các ác”.
Bình đẳng giới, theo quan điểm của bà Vân Anh, nó có nghĩa là cả nam và nữ đều hiểu chính xác quyền của mình, từ đó cùng có cơ hội phát triển tự do như nhau và cùng hỗ trợ nhau phát triển.
Cũng theo bà Vân Anh, khi phát xét một con người phải tham chiếu họ vào bối cảnh lịch sử xã hội. Bởi những con người này, họ đểu là những sản phẩm của lịch sử.
“Bởi vậy, quan điểm của tôi đó là yêu thương cả người có tội”, bà Vân Anh chia sẻ về giá trị của CSAGA. Chính vì vậy, bà Vân Anh và nhóm cộng sự của bà vẫn luôn giữ vững hai giá trị cốt lõi trong hành trình của mình đó là chân thành và dấn thân./.
Bài: Thảo Vy - Ảnh: Trần Công Đạt và Tư liệu
