ລາຍການ “ເລື່ອງລາວສຽງດົນຕີຢູ່ຄຸ້ມຖະໜົນເກ່ົາ” ໄດ້ຮັບການຈັດຂຶ້ນທີ່ສູນກາງແລກປ່ຽນວັດທະນະທຳຖະໜົນເກົ່າ, ເຮືອນເລກ ທີ 50 ຖະໜົນ ດ່າວຢຸຍຕື່ ໃນຕອນຄຳ່ວັນສຸກ, ອາທິດທີສອງ ຂອງທຸກໆເດືອນ. ລາຍການສະແດງດົນຕີດັ່ງກ່າວ ໄດ້ຈັດຂຶ້ນໂດຍຈຸດປະສົງເພື່ອແນະນຳໃຫ້ນັກທ່ອງທ່ຽວພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ ຮູ້ໄດ້ພື້ນຖານສຽງດົນຕີສະໄໝເກົ່າ ແລະ ປັດຈຸບັນຂອງ ນະຄອນຫຼວງ ທັງລອງ-ຮ່າໂນ້ຍ.
ເລີ່ມຈາກຄວາມນຶກຄິດຢາກອະນຸລັກຮັກສາບັນດາຄຸນຄ່າສິລະປະ-ວັດທະນະທຳ, ນັກສິລະປິນ ຫວູເຍີດເຕິນ ແລະ ບັນດານັກສິລະປິນໃນວົງສິລະປະກຳ ດົງກິງໂກຍາກ ສົມທົບກັບສູນແລກປ່ຽນວັດທະນະທຳຖະໜົນເກົ່າ ໄດ້ຮ່ວມກັນຈັດລາຍການດັ່ງກ່າວນີ້ຂຶ້ນ. ບັນດາປະເພດສິລະປະກຳເຊັ່ນ:ຂັບແຈ່ວ, ຂັບເສີມ, ຂັບກາຈູ່ ແລະອື່ນໆໄດ້ຖືກຈັດການສະແດງຢ່າງລຽບງ່າຍດັ່ງມູນເຊື້ອໃນລາຍການ. ບັນດານັກສິລະປິນ, ນັກດົນຕີນັ່ງຢູ່ເທິງສາດ, ຫຼິ້ນດົນຕີ ແລະ ຮ້ອງເພງໂດຍບໍ່ນຳໃຊ້ເຄື່ອງປະກອບສຽງເຊັ່ນລຳໂພງ, ເຄື່ອງຂະຫຍາຍສຽງ. ສິ່ງດັ່ງກ່າວໄດ້ເຮັດໃຫ້ດົນຕີພື້ນເມືອງຫຍັບເຂົ້າໃກ້ຫາແຂກຜູ້ຊົມ.
 ລາຍການ “ເລື່ອງລາວສຽງດົນຕີຢູ່ຄຸ້ມຖະໜົນເກ່ົາ” ໄດ້ຮັບການ ຈັດຂຶ້ນທີ່ສູນແລກປ່ຽນວັດທະນະທຳຖະໜົນເກົ່າ, ເຮືອນເລກ ທີ 50 ຖະໜົນ ດ່າວຢຸຍຕື່.  ບັນດານັກສິລະປິນໃນວົງສິລະປະກຳ ດົງກິງ ໂກຍາກ ໄດ້ສະແດງບັນດາລາຍການຄື: ຂັບກາຈູ່, ຂັບຕ່ວງ, ຂັບແຈ່ວ, ຂັບເຈົ່າວັນ …  ນັກສິລະປິນດີເດັ່ນ ແມ້ງຟອງ ໄດ້ກາຍຕົວເປັນຕົວລະຄອນ ນັກຕະຫຼົກ ໃນລາຍການ.  ນັກສິລະປິນດີເດັ່ນ ຖຸຍເງີ່ນ ໄດ້ກາຍຕົວເປັນຕົວລະຄອນ ຊຸຍເວີນ ໃນເລື່ອງເກົ່າຂອງ ກິມຍາມ “ຊຸຍເວີນ ປອມຕົວເປັນຄົນຈ້າ”.  ບັນດານັກສິລະປິນໃນວົງສິລະປະກຳ ດົງກິງ ໂກຍາກ ເຮັດໃຫ້ບັນດາທ່ານຜູ້ຊົມຮູ້ສຶກສະເທືອນໃຈເມື່ອຮັບຟັງ ດົນຕີພື້ນເມືອງ.  ຂັບ ກາຈູ່ ມີຕົ້ນກຳເນີດຈາກດົນຕີທີ່ໃຊ້ສະແດງຢູ່ໃນພະລາຊະວັງ ສະໄໝເຈົ້າກະສັດ ຫຼີ (ສະຕະວັດທີ XI-XIII). ແຕ່ບົດເພງເກົ່າທີ່ສຸດຍັງຮັກສາໄວ້ຈົນເຖິງປະຈຸບັນ ແມ່ນໃນສະຕະວັດທີ XVIII.  ບັນດານັກຮ້ອງຍິງກຳລັງຂັບ ແຈ່ວ.  ນັກສິລະປິນປະຊາຊົນ ມິງກ້າຍ ສະແດງໃນບົດລິເກ “ນາງ ຫງວຽດກາຍຕົວເປັນໂຕເຫງັນ”.  ຈັງຫວະຟ້ອນວີ ຕາມສຽງດົນຕີຂັບ ເຈົ່າວັນ.  ນັກສິລະປິນດີເດັ່ນ ຫວູງອກ ສະແດງລາຍການຂັບ ແຈ່ວ.  ເວທີສະແດງ ແລະ ຫ້ອງນັ່ງເບິ່ງໄດ້ຮັບການຈັດວາງແບບ ລຽບງ່າຍ ດ້ວຍສາດ, ສ້າງບັນຍາກາດໃກ້ຊິດຊະນິດສະໜົມ ແລະ ອົບອຸ່ນດີລະຫວ່າງຜູ້ຊົມ ແລະ ນັກສິລະປິນ.  ຜູ້ຊົມຕົບມືຢ່າງບໍ່ຂາດສາຍຊົມເຊີຍການສະແດງຂອງບັນດານັກສິລະປິນ.  ນັກທ່ອງທ່ຽວ ຊອກຮູ້ກ່ຽວກັບເຄື່ອງເສບດົນຕີ ໃນສິລະປະຂັບ ແຈ່ວ. |
ລາຍການສະແດງດໍາເນີນການໂດຍບັນດານັກສິລະປິນໃນວົງສິລະປະກຳ ດົງກິງ ໂກຍາກ ຄື: ນັກສິລະປິນປະຊາຊົນ ຊວນແຮກ (ສະແດງເຄື່ອງດົນຕີ ໄດ໋, ຫງວຽດ, ໂຮ່), ນັກສິລະປິນປະຊາຊົນ ແທງຮວ່າຍ (ຂັບແຈ່ວ), ນັກສິລະປິນດີເດັ່ນ ແທງບິ່ງ (ຂັບແຈ່ວ, ກາຈູ່) ແລະ ອື່ນໆ.
ໃນບັນດາລາຍການ “ເລື່ອງລາວສຽງດົນຕີຢູ່ຄຸ້ມຖະໜົນເກ່ົາ”, ທ່ານຜູ້ຊົມຈະໄດ້ຮັບຟັງການແນະນຳກ່ຽວກັບປະຫວັດສາດ ແລະການພັດທະນາຂອງເຄື່ອງດົນຕີພື້ນເມືອງ ກ່ອນແລ້ວຈຶ່ງຮັບຊົມການສະແດງທີຫລັງ. ນັກສິລະປິນ ຫວູເຍີດເຕິນ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: “ຜ່ານລາຍການ ດັ່ງກ່າວ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າຢາກຮັກສາ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍ ປະເພດົນຕີພື້ນເມືອງ, ນັ້ນແມ່ນຈຸດປະສົງໃຫຍ່ທີສຸດເພື່ອສ້າງລາຍການ “ເລື່ອງລາວສຽງດົນຕີຢູ່ຄຸ້ມຖະໜົນເກ່ົາ”.
ໃນບັນດາລາຍການ “ເລື່ອງລາວສຽງດົນຕີຢູ່ຄຸ້ມຖະໜົນເກ່ົາ”, ທ່ານຜູ້ຊົມຈະໄດ້ຮັບຟັງການແນະນຳກ່ຽວກັບປະຫວັດສາດ ແລະການພັດທະນາຂອງເຄື່ອງດົນຕີພື້ນເມືອງ ກ່ອນແລ້ວຈຶ່ງຮັບຊົມການສະແດງທີຫລັງ. ນັກສິລະປິນ ຫວູເຍີດເຕິນ ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: “ຜ່ານລາຍການ ດັ່ງກ່າວ, ພວກຂ້າພະເຈົ້າຢາກຮັກສາ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍ ປະເພດົນຕີພື້ນເມືອງ, ນັ້ນແມ່ນຈຸດປະສົງໃຫຍ່ທີສຸດເພື່ອສ້າງລາຍການ “ເລື່ອງລາວສຽງດົນຕີຢູ່ຄຸ້ມຖະໜົນເກ່ົາ”.
ປະຕິບັດໂດຍ: ເຈີ່ນແທງຢາງ
