ໃນຊຸມປີມໍ່ໆ ມານີ້, ບັນຫາທະເລຕາເວັນອອກ ໄດ້ກາຍເປັນບັນ ຫາໜຶ່ງທີ່ສຳຄັນໃນວາລະການປະຊຸມຂອງ ASEAN. ດັ່ງນັ້ນ, ASEAN ຢືນຢັນຄຳໝັ້ນສັນຍາ ຂອງ ຕົນໃນການຮັກສາ ແລະ ຊຸກຍູ້ສັນຕິພາບ, ຄວາມໝັ້ນຄົງ ແລະ ສະຖຽນລະພາບ ຢູ່ພາກພື້ນ, ເປັນຕົ້ນແມ່ນການແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດໂດຍສັນຕິວິທີ, ໃນນັ້ນມີການເຄົາລົບບັນດາຂະບວນການທາງດ້ານກົດໝາຍ ແລະ ການທູດຢ່າງຄົບຖ້ວນໂດຍບໍ່ມີການຂົ່ມຂູ່ ຫຼື ນຳໃຊ້ກຳລັງອາວຸດ, ສອດ ຄ່ອງກັບ ຫຼັກການ ທີ່ໄດ້ຮັບຮູ້ໂດຍທົ່ວໄປ ຂອງ ກົດໝາຍສາກົນ.
ປັດຈຸບັນ, ຄວາມເຄັ່ງຕຶງ ທ່ີເພີ່ມຂຶ້ນ ຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ ບໍ່ພຽງແຕ່ເປັນໄພຂົ່ມຂູ່ ຕໍ່ຄວາມໝັ້ນຄົງຂອງພາກພື້ນເທົ່ານັ້ນ, ແຕ່ຍັງເປັນໄພຂົ່ມຂູ່ຄວາມໝັ້ນຄົງທົ່ວໂລກ ຍ້ອນຈຸດຍຸດທະສາດ ທາງ ພູມມີສາດ ທີ່ສຳຄັນຂອງພາກພື້ນໃນໂລກ. ASEAN, ໃນຖານະເປັນອົງການພາກພື້ນ, ມີບົດບາດສຳຄັນໃນການສະກັດກັ້ນບໍ່ໃຫ້ເກີດການປະທະກັນເພີ່ມຂຶ້ນ ແລະ ຊຸກຍູ້ຂະບວນການແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດທາງທະເລ, ໝູ່ເກາະດ້ວຍສັນຕິວິທີ ແລະ ບົນພື້ນຖານກົດ ໝາຍສາກົນ.
ASEAN ໄດ້ມີບົດບາດອັນໃຫຍ່ຫຼວງທີ່ສຸດໃນບັນດາຄວາມພະ ຍາຍາມຮັກສາສັນຕິພາບສາກົນຢູ່ພາກພື້ນ, ໃນນັ້ນມີການແກ້ໄຂຂໍ້ພິພາດຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ ຕະຫຼອດໄລຍະຜ່ານມາ. ຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ, ASEAN ຍັງໄດ້ຖືວ່າ ແມ່ນອົງການພາກພື້ນ ປະສົບຜົນສຳເລັດທີ່ສຸດໃນໂລກ ແລະ ໄດ້ເຄື່ອນໄຫວຢ່າງມີປະສິດທິຜົນກວ່າບັນດາເວທີປາໄສໃດໜຶ່ງໃນການຄຸ້ມຄອງຄວາມຂັດແຍ່ງທີ່ອາດ ຈະເກີດຂຶ້ນ, ພ້ອມກັນນັ້ນ ຍັງຊຸກຍູ້ຄວາມຮັບຮູ້ຄວາມໝັ້ນຄົງຢູ່ພາກພື້ນທະເລຕາເວັນອອກ.
ປະຊາຄົມໂລກ ໄດ້ຮັບຮູ້ວ່າ ASEAN ຍາມໃດກໍ່ມີທີ່ຕັ້ງສຳຄັນທີ່ສຸດໃນບັນຫາທະເລຕາເວັນອອກ. ພິເສດ ແມ່ນການສ້າງແຜນນະໂຍບາຍຂອງພາກພື້ນ ສະໜັບສະໜູນ ບົດບາດເປັນໃຈກາງ ຂອງ ASEAN ໃນການແກ້ໄຂຄວາມຂັດແຍ່ງກັນຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ ຈະຊ່ວຍປັບປຸງຄວາມໝັ້ນຄົງຂອງພາກພື້ນຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ.
ເນື່ອງໃນໂອກາດກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ASEAN ຄັ້ງທີ 42 ຢູ່ Labuan Bajo, East Nusa Tenggara (ອິນໂດເນເຊຍ), ປະທາ ນາທິບໍດີ ອິນໂດເນເຊຍ ຢືນຢັນວ່າ: ກຸນແຈສຳຄັນໃນການ ສ້າງພາກພື້ນທະເລຕາເວັນອອກ ໃຫ້ມີຄວາມໝັ້ນຄົງ, ສັນຕິພາບ ແລະ ວັດທະນາຖາວອນ ແມ່ນປະຕິບັດຕາມສົນທິສັນຍາສະຫະປະຊາຊາດ ວ່າ ດ້ວຍກົດໝາຍ ທະເລ ປີ 1982 (UNCLOS 1982).
ຫວ່າງມໍ່ໆນີ້, ອິນໂດເນເຊຍ ກ່າວວ່າ ASEAN ໄດ້ເຫັນດີຈະດຳເນີນການຊ້ອມຮົບຮ່ວມກັນ ເປັນຄັ້ງທຳອິດຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກທ່າມກາງຄວາມເຄັ່ງຕຶງທີ່ເພີ່ມຂຶ້ນ ແລະ ຄວາມບໍ່ໝັ້ນຄົງໃນພາກພື້ນ. ກ່າວຄຳເຫັນພາຍຫຼັງກອງປະຊຸມ ກອງບັນຊາການ ກອງກໍາ ລັງປ້ອງກັນ ASEAN (ACDFM) ຢູ່ Nusa Dua, Bali, ພົນເຮືອ ເອກ Margono ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: “ໃນອະນາຄົດອັນໃກ້ນີ້, ພວກເຮົາຈະດຳ ເນີນ ການຊ້ອມຮົບຮ່ວມຢູ່ທະເລ Natuna ເໜືອ, ເອີ້ນວ່າ ການ ຊ້ອມຮົບສາມັກຄີ ASEAN (ENatuna) ຫຼື Asec01N”.
ການຊ້ອມຮົບເທື່ອນີ້ ຈະສຸມໃສ່ຄວາມໝັ້ນຄົງທາງທະເລ ແລະ ກູ້ໄພ (SAR), ເຊັ່ນດຽວກັບການບໍລິການສັງຄົມຢູ່ເຂດ Natuna. ເຫດການ ໄດ້ເຕົ້າໂຮມກຳລັງປະກອບອາວຸດ ASEAN ໃນກອງ ທັບບົກ, ກອງທັບເຮືອ ແລະ ກອງທັບອາກາດ. ທ່ານ Margono ໃຫ້ຮູ້ວ່າ ການຊ້ອມຮົບດັ່ງກ່າວໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນຈຸດໃຈກາງຂອງ ASEAN ແລະ ຈະບໍ່ກ່ຽວຂ້ອງເຖິງການຊ້ອມຮົບ ສູ້ຮົບ.
ໃນຂະນະດຽວກັນ, ກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ມາເລເຊຍ ໄດ້ເນັ້ນໜັກວ່າ ບັນດາບັນຫາຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ ຄວນໄດ້ຮັບການແກ້ໄຂດ້ວຍສັນຕິວິທີ, ຫຼີກເວັ້ນການຂົ່ມຂູ່ ຫຼື ນຳໃຊ້ກຳລັງອາວຸດ, ຮັບ ປະກັນເຂດທະເລ ທີ່ໝັ້ນຄົງ ແລະ ຮັບໃຊ້ຈຸດໝາຍການຄ້າ. ໃນ ຖະແຫຼງຂ່າວຫວ່າງມໍ່ໆ ນີ້, ກະຊວງການຕ່າງປະເທດ ຂອງມາເລ ເຊຍ ຢືນຢັນວ່າ ລັດຖະບານ ມາເລເຊຍ ຈະພະຍາຍາມປົກປັກຮັກສາອະທິປະໄຕ, ສິດອະທິປະໄຕ ແລະ ຜົນປະໂຫຍດຂອງຊາດຢູ່ທະເລຕາເວັນອອກ.
ການເຂົ້າຮ່ວມຢ່າງຕັ້ງໜ້າຂອງບັນດາປະເທດອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ ໃນການແກ້ໄຂບັນຫາທະເລຕາເວັນອອກ ຍັງປະກອບ ສ່ວນ ສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມສາມາດຄຸ້ມຄອງຄວາມຂັດແຍ່ງໃນພາກພື້ນໂດຍທົ່ວໄປ, ເພີ່ມທະວີ “ແຫຼ່ງກຳລັງພູມສາດທຳມະ ຊາດ” ແລະ ບົດບາດເປັນໃຈກາງ ຂອງ ASEAN ໃນໂຄງປະກອບ ພາກພື້ນ. ASEAN ໄດ້ໃຫ້ຄຳໝັ້ນສັນຍາ ໃນການປະຕິບັດ DOC ຢ່າງຄົບຖ້ວນ ແລະ ມີປະສິດທິຜົນ, ຊຸກຍູ້ການເຈລະຈາເພື່ອສ້າງ COC ຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ, ແທດຈິງ, ສອດຄ່ອງກັບກົດໝາຍສາ ກົນ ແລະ UNCLOS 1982.
ບັນດາປະເທດສະມາຊິກປະຊາຄົມ ASEAN ຍາມໃດກໍ່ຍຶດໝັ້ນຄວາມສະໜິດຕິດພັນ, ສາມັກຄີ, ຮ່ວມກັນມຸ່ງໄປສູ່ອະນາຄົດ, ໃນນັ້ນຖືປະຊາຊົນ ເປັນໃຈກາງ; ພ້ອມກັນນັ້ນ ຍັງເນັ້ນໜັກວ່າ ບັນດາທະຫານ ASEAN ແມ່ນກຳລັງປະກອບສ່ວນໜຶ່ງທີ່ບໍ່ສາມາດ ແຍກອອກໃນການຕອບໂຕ້ບັນດາສິ່ງທ້າທາຍລວມຂອງພາກພື້ນ, ພິເສດແມ່ນໃນສະພາບຄວາມໝັ້ນຄົງທີ່ສັບສົນໃນປັດຈຸບັນ, ເພື່ອສັນຕິພາບ, ຄວາມວັດທະນາຖາວອນ ແລະ ຄວາມໝັ້ນຄົງ.
ບົດ: VNP - ພາບ: VNA - ແປໂດຍ: ຢືຟຽນ