ກະສິກຳແມ່ນຂະແໜງເສດຖະກິດ ທ່ີສໍາຄັນ ຢູ່ອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້, ມີຜົນກະທົບໂດຍກົງ ຕໍ່ເສດຖະກິດ, ການເມືອງ ແລະ ສັງຄົມຂອງແຕ່ລະປະເທດສະມາຊິກ ແລະ ຄູ່ຮ່ວມມືໃນພາກພື້ນ. ປະເຊີນກັບຄວາມທຸກຍາກຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ, ຄວາມບໍ່ສະເໝີພາບ, ຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານສະບຽງອາຫານຖືກຄຸກຄາມຈາກສິ່ງທ້າທາຍທົ່ວໂລກ, ບັນດາປະເທດອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ໄດ້ອອກຖະແຫຼງການຫຼາຍສະບັບກ່ຽວກັບການຮ່ວມມືສະເພາະ, ໃນນັ້ນມີກະສິກຳແບບຍືນຍົງ.
ກະສິກຳແມ່ນຂະແໜງເສດຖະກິດ ທ່ີສໍາຄັນ ຢູ່ອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້, ມີຜົນກະທົບໂດຍກົງ ຕໍ່ເສດຖະກິດ, ການເມືອງ ແລະ ສັງຄົມຂອງແຕ່ລະປະເທດສະມາຊິກ ແລະ ຄູ່ຮ່ວມມືໃນພາກພື້ນ. ປະເຊີນກັບຄວາມທຸກຍາກຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ, ຄວາມບໍ່ສະເໝີພາບ, ຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານສະບຽງອາຫານຖືກຄຸກຄາມຈາກສິ່ງທ້າທາຍທົ່ວໂລກ, ບັນດາປະເທດອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້ໄດ້ອອກຖະແຫຼງການຫຼາຍສະບັບກ່ຽວກັບການຮ່ວມມືສະເພາະ, ໃນນັ້ນມີກະສິກຳແບບຍືນຍົງ.
ແຂວງດັກລັກ ມີເນື້ອທີ່ປູກ ໂກໂກ້ຫຼາຍກວ່າ 1.126 ເຮັກຕາ, ຜົນຜະລິດໃນປີ 2023 ບັນລຸໄດ້ 1.520 ໂຕນ. ພາບ: VNA
ດ້ວຍຫົວຂໍ້ “ຊຸກຍູ້ການເຊື່ອມໂຍງ ແລະ ເປັນເຈົ້າຕົນເອງ”, ກອງປະຊຸມສຸດຍອດ ASEAN ຄັ້ງທີ 44, 45 ແລະ ບັນດາກອງປະຊຸມສຸດຍອດທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຢູ່ລາວ ໄດ້ດຶງດູດຄວາມສົນໃຈ ແລະ ການຕິດຕາມກວດກາຂອງປະຊາຄົມໂລກ. ນອກຈາກການເນັ້ນໜັກເຖິງ “ການເຊື່ອມຕໍ່ຂອງພາກພື້ນ”, “ການເປັນເຈົ້າຕົນເອງ” ຍັງສະແດງໃຫ້ເຫັນຄວາມສາມາດຂອງ ASEAN ໃນການຕອບໂຕ້ສິ່ງທ້າທາຍດ້ານຄວາມປອດໄພທີ່ບໍ່ເປັນມູນເຊື້ອຫຼາຍຢ່າງ ແລະ ຄວາມສາມາດປັບຕົວເຂົ້າກັບທິດທາງພັດທະນາໃໝ່.
ບົນຈິດໃຈດັ່ງກ່າວ, ຜູ້ນຳບັນດາປະເທດ ASEAN ແລະ ບັນດາຄູ່ຮ່ວມມືໄດ້ຮັບຮອງເອົາເອກະສານສຳຄັນຫຼາຍສະບັບຄື: ຖະແຫຼງການວິໄສທັດ ASEAN ກ່ຽວກັບມະຫາສະໝຸດອິນເດຍ-ປາຊີຟິກ ເພື່ອແນໃສ່ສ້າງໂຄງປະກອບພາກພື້ນໂດຍມີ ASEAN ເປັນໃຈກາງ, ພ້ອມກັບຖະແຫຼງການຫຼາຍສະບັບກ່ຽວກັບຂົງເຂດການຮ່ວມມືສະເພາະຄື: ເພີ່ມທະວີລະບົບຕ່ອງໂສ້ການສະໜອງ, ຕອບສະໜອງຕໍ່ການປ່ຽນແປງຂອງ ສະພາບດິນຟ້າອາກາດ, ຊີວະນາໆພັນ... ແລະ ກະສິກຳແບບຍືນຍົງ.
ແຂວງດັກລັກ ພວມຜັນຂະຫຍາຍແຜນຜັງເພື່ອໃຫ້ນະຄອນ ບວນມາທວດ ກາຍເປັນຈຸດໝາຍປາຍທາງ ຂອງ ກາເຟໂລກ. ພາບ: VNA
ໃນຄວາມເປັນຈິງ ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ສໍາລັບບັນດາປະເທດASEAN ສ່ວນໃຫຍ່, ກະສິກໍາຖືເປັນ “ບ່ອນອີງ” ຂອງ ພື້ນຖານເສດຖະກິດ, ຊ່ວຍໃຫ້ບັນດາປະເທດຜ່ານຜ່າການເໜັງຕີງ ແລະ ວິກິດການຫຼາຍຢ່າງ. ຂະແໜງກະສິກຳໄດ້ສ້າງວຽກເຮັດງານທຳໃຫ້ປະຊາຊົນປະມານ 32% ແລະ ປະກອບສ່ວນ 22,6% ເຂົ້າໃນ GDP, ປະກອບສ່ວນຢ່າງຕັ້ງໜ້າເຂົ້າໃນຄວາມພະຍາຍາມລວມເພື່ອຫຼຸດຜ່ອນຄວາມທຸກຍາກ ແລະ ພັດທະນາແບບຍືນຍົງໃນພາກພື້ນ.
ຕາມບັນດານັກຊ່ຽວຊານແລ້ວ, ເພື່ອປັບປຸງລະບົບກະສິກຳ, ບັນດາປະເທດສະມາຊິກ ASEAN ຕ້ອງສຸມໃສ່ພັດທະນາກະສິກຳນີເວດ ແລະ ຍູ້ແຮງການນຳໃຊ້ວິທະຍາສາດເຕັກໂນໂລຊີ ທີ່ກ້າວໜ້າທັນສະໄໝເຂົ້າໃນການຜະລິດກະສິກຳ.
ໝາກ ທຸລຽນ ວາງຂາຍຢູ່ແຂວງຈັນທະບູລີ ປະເທດໄທ ເມື່ອວັນທີ 1 ພຶດສະພາ 2024. ພາບ: AFP/VNA
ກະສິກຳ ນີເວດໄດ້ຖືກພິຈາລະນາເປັນທາງເລືອກທີ່ຖືກຕ້ອງໄປສູ່ການກະສິກໍາແບບຍືນຍົງແລະລະບົບສະບຽງອາຫານທີ່ປອດໄພ. ນັ້ນແມ່ນລະບົບກະສິກໍາທີ່ມີນະວັດກໍາ, ບໍ່ຂຶ້ນກັບສານເຄມີແລະເປັນມິດກັບສິ່ງແວດລ້ອມ, ໂດຍສະເພາະແມ່ນຮູບແບບການຜະ ລິດກະສິກໍາທີ່ນໍາໃຊ້ແຫຼ່ງວັດຖຸດິບໃນທ້ອງຖິ່ນ, ຫຼຸດຜ່ອນການນໍາເຂົ້າສານເຄມີ, ຜະລິດກະສິກໍາປະສົມປະສານກັບປ່າໄມ້, ການປູກພືດແລະການລ້ຽງສັດ ຫຼາຍຮູບແບບ, ການອອກແບບລະບົບການປູກຝັງຕາມພູມສັນຖານ, ຜະລິດກະສິກໍາອິນຊີ , ກະສິກຳແບບອະນຸລັກ...
ແຜນງານການຫັນປ່ຽນກະສິກຳ ນີເວດ ແລະ ລະບົບສະບຽງອາຫານທີ່ປອດໄພ ໄດ້ຮັບການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດເປັນເວລາ 5 ປີ ແຕ່ປີ 2020-2025 ຢູ່ 4 ປະເທດຄື: ກຳປູເຈຍ, ລາວ, ມຽນມາແລະຫວຽດນາມ, ໄດ້ຊຸກຍູ້ຂະບວນການຫັນປ່ຽນກະສິກຳ ນີເວດ ໃນພາກພື້ນອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້.
ຫວຽດນາມ ໄດ້ຕັ້ງໜ້າເຂົ້າຮ່ວມທຸກການເຄື່ອນໄຫວໃນຂອບການຮ່ວມມືດ້ານກະສິກຳ ASEAN, ປະກອບສ່ວນຢ່າງໃຫຍ່ຫຼວງເຂົ້າໃນການພັດທະນາກະສິກຳແບບຍືນຍົງ ແລະ ດັດປັບໃຫ້ເໝາະ; ກະສິກໍາ ແບບວົງກົມ; ຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານສະບຽງອາຫານ ແລະ ໂພຊະນາການຂອງ ASEAN.
ເຖິງວ່າຈະມີບົດບາດສໍາຄັນໃນປະຊາຄົມເສດຖະກິດ ASEAN, ແຕ່ກະສິກໍາ ພວມເປັນຂະແໜງການທີ່ຖືກເສຍຫາຍງ່າຍ ແລະມີຄວາມສ່ຽງຫຼາຍ. ຂະແໜງກະສິກຳຂອງຫວຽດນາມ ກໍ່ຄືບັນດາປະເທດໃນພາກພື້ນພວມປະເຊີນໜ້າກັບການແຂ່ງຂັນຢ່າງຮຸນແຮງຈາກຂະແໜງເສດຖະກິດອື່ນໃນການນຳໃຊ້ແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນທີ່ດິນ, ແຫຼ່ງນ້ຳ. ຄຽງຄູ່ກັນນັ້ນ,ຂະແໜງກະສິກຳພວມປະເຊີນໜ້າກັບສິ່ງທ້າທາຍຫຼາຍຢ່າງເຊັ່ນ: ການຫຼຸດຜ່ອນສະມັດຕະພາບ, ລະດັບການພັດທະນາ, ພິເສດແມ່ນຜົນກະທົບຈາກໄພທຳມະຊາດ ແລະ ການປ່ຽນແປງຂອງ ສະພາບດິນຟ້າອາກາດ.
ເພາະສະນັ້ນ, ບັນດາປະເທດ ASEAN ຕ້ອງຊຸກຍູ້ການນຳໃຊ້ວິທະຍາສາດເຕັກໂນໂລຊີເຂົ້າໃນການຜະລິດກະສິກຳ ແລະ ຈັດຕັ້ງເປັນລະບົບຕ່ອງໂສ້ທີ່ເຊື່ອມໂຍງ, ຊ່ວຍຍົກສູງສະມັດຕະພາບ, ຄຸນນະພາບຂອງຜະລິດຕະພັນ, ການຈຳໜ່າຍ ແລະ ເພີ່ມທະວີການຄຸ້ມຄອງການຜະລິດເພື່ອຮັບປະກັນຄຸນນະພາບແລະ ຄວາມປອດໄພຂອງສະບຽງອາຫານ ໃນຕ່ອງໂສ້ຄຸນຄ່າ ທັງໝົດ.
ການຮ່ວມມືດ້ານກະສິກຳ ASEAN ພວມໄດ້ຮັບການຜັນຂະຫຍາຍຢ່າງມີປະສິດທິຜົນ ແລະ ບັນລຸໄດ້ບັນດາໝາກຜົນສຳຄັນ, ປະກອບສ່ວນເຂົ້າໃນການຮັບປະກັນຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານສະບຽງອາຫານ; ການພັດທະນາກະສິກຳແບບຍືນຍົງ, ປັບຕົວ ແລະ ການປ່ອຍອາຍພິດຕໍ່າ; ກະສິກຳ ແບບວົງກົມ; ຫຼຸດຜ່ອນການນຳໃຊ້ສານເຄມີກະສິກຳທີ່ເປັນພິດ; ຜະລິດຄືນໃໝ່ ສິ່ງເສດເຫຼືອຈາກພືດ ແລະ ສັດ; ສົ່ງເສີມບັນດາວິທີການແກ້ໄຂ ອີງໃສ່ທໍາມະຊາດ; ຮັບປະກັນຊັບພະຍາກອນທີ່ດິນ ແລະ ນໍ້າແບບຍືນຍົງ; ກະສິກຳສະຫຼາດ ປັບຕົວເຂົ້າກັບການປ່ຽນແປງ ຂອງ ສະພາບດິນຟ້າອາກາດ; ກະສິກຳດີຈີຕອນ...
ASEAN ສ້າງພື້ນຖານກະສິກຳແບບຍືນຍົງ