សិល្បៈ អាថ៌កំបាំងរបាំងមុខខ្មែរ 27/07/2015 ក្នុងប្រភេទសិល្បៈសម្តែងរបាំ ចម្រៀងប្រពៃណី របស់ជនជាតិខ្មែរនៅតំបន់ណាបូ របាំងមុខគឺជាប្រភេទសម្លៀកបំពាក់ពិសេស ដែលមានលក្ខណៈអាថ៌កំបាំង ពិសិដ្ឋ បង្ហាញអត្តញ្ញាណវប្បធម៌ប្រពៃណីរបស់ជនជាតិខ្មែរ នៅតំបន់ណាមបូ។ ហេតុដូច្នេះហើយទើបមានរបរធ្វើរបាំងមុខ ក៏ជារបរដែលមានលក្ខណៈ “កូនស្នងឪពុក”។ ជនជាតិខ្មែរនៅតំបន់ណាមបូហៅមួក ដែលមានបន្ទុំមុខតួអង្គឬសត្វទេពក្នុងវប្បធម៌ជំនឿប្រជាប្រិយគឺរបាំងមុខ។ ជាមួយរបាំងមុខនេះគេប្រើធ្វើជាសម្លៀកបំពាក់ ក្នុងសិល្បៈ របាំ ចម្រៀងប្រពៃណីរបស់ជនជាតិខ្មែរ។ បងឡឹមសូនីនៅ ភូមិបាស្រែ A ឃុំឡឿងហ្វា ស្រុកចូវថាញ់ ខេត្តត្រាវិញ ទើបតែមានអាយុ២៧ឆ្នាំប៉ុន្តែបងប្រកបមុខរបរធ្វើរបាំងមុខបានជាង១០ឆ្នាំទៅហើយ។ ឪពុករបស់បងគឺលោកឡឹមផេនជាសិប្បករវ័យចំណាស់ម្នាក់ប្រកបមុខរបរនេះជាង៣០ឆ្នាំ។ លោកបានផ្ទេរចំណេះមកឲ្យកូនប្រុសខ្លួននៅមុខរបរប្រពៃណីរបស់វង់្សត្រកូល។ តាមបងសូនី របាំងមុខរបស់ជនជាតិខ្មែរសុទ្ធតែបានធ្វើពីសំពត់ឬក្រដាស ហើយលក្ខណៈរបស់វាបង្ហាញច្បាស់នូវចំណង់ចំណូលចិត្ត និងគំនិតច្នៃប្រឌិតរបស់សិប្បករនីមួយៗ។ ដើម្បីធ្វើបានរបាំងមុខមួយ សិល្បករជនជាតិខ្មែរនៅតំបន់ណាមបូតែងតែបិទសំពត់ឬក្រដាសឡើងពីលើពុម្ពមួយធ្វើដោយដីឥដ្ឋឬស៊ីម៉ងត៍ដែលបានបំរុងទុកជាមុន។ វត្ថុធាតុធ្វើរបាំងមុខរបស់ជនជាតិខ្មែរយ៉ាងសាមញ្ញរួមមានវត្ថុមួយចំនួនដូចជា៖ សំពត់ ក្រដាស ដីឥដ្ឋ។ បច្ចុប្បន្ន គេប្រើពុម្ពធ្វើពីស៊ីម៉ងត៍ដើម្បីអាចប្រើសាឡើងវិញបានច្រើនដងទៀត។ តាមប្រភេទរបាំងមុខនីមួយៗ គឺមានរចនាពណ៌និងលក្ខណៈក្បូរក្បាច់ខុសពីគ្នា។ របរធ្វើរបាំងមុខរបស់ជនជាតិខ្មែរនៅតំបន់ណាមបូមានលក្ខណៈ “កូនស្នងឪពុក”។ សិប្បករ លោក គិមម៉ាញ់ នៅស្រុកថ្កូវ ខេត្តត្រាវិញ ជាអ្នកប្រកបមុខរបរធ្វើរបាំងមុខជា៣០ឆ្នាំ។ សិប្បករ លោកគិមម៉ាញ់បានឲ្យដឹងថា អ្នកធ្វើរបាំងមុខជាអ្នកយល់ច្បាស់នៅវប្បធម៌របស់ជនជាតិខ្មែរ។ របាំងមុខជាប្រភេទសម្លៀងបំពាក់ពិសេសនៅក្នុងពិធីសម្តែងសិល្បៈប្រពៃណីរបស់ជនជាតិខ្មែរ។ សិល្បករម្នាក់ពាក់របាំងមុខហនុមានសម្តែងនាំមុខក្បូនដង្ហែក្នុងថ្ងៃបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី។ ដើម្បីធ្វើបានរបាំងមុខមួយ សិប្បករត្រូវឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលមួយចំនួនដូចជា៖ បង្កើតពុម្ព បិទសំពត់ឬក្រដាស បង្កើតក្បូរក្បាច់រចនា និងដំឡើងពណ៌។ ដើម្បីបង្កើតពុម្ពរបាំងមុខ សិប្បករតែងតែប្រើដីឥដ្ឋទន់ ដើម្បីឆ្លាក់បង្កើតជាក្បាលដែលមានភ្នែក ច្រមុះ មាត់ ត្រចៀក។ល។ ហើយយកចេញទៅហាលឲ្យស្ងួត។ សព្វថ្ងៃ សិប្បករជាច្រើនតែងតែប្រើស៊ីម៉ងត៍ដើម្បីបង្កើតពុម្ព របៀបនេះ មានគុណសម្បត្តិគឺប្រើពុម្ពសាឡើងវិញបានច្រើនដង។ ក្រោយពេលពុម្ពស្ងួតសិប្បករនឹងយកសំពត់ (ក្រណាត់មុងឬក្រណាត់ធម្មតាកាត់ ជាផ្ទាំងតូចៗ ប្រមាណ ៥x៧ សង់ទីម៉ែត្រ) ឬក្រដាសក្រប ក្រដាសកាសែត យកទៅជ្រលក់ជ័រស្អិត រួចហើយយកមកបិទពីលើពុម្ពដីឥដ្ឋនោះ។ ជ័រនេះអាចយកពីផ្លែទន្លាប់ព្រៃនៅខ្ចី ឬប្រើបាយម៉ាន ឬប្រភេទជ័រឧស្សហកម្ម។ ពុម្ពដីបានបិទដោយសំពត់ឬក្រដាសមានប្រមាណពី៨ទៅដល់១២ស្រទាប់ ដើម្បីបង្កើតកម្រាស់និងភាពស្វិតជាក់ស្តែងឲ្យរបាំងមុខ។ ពុម្ពក្រោយពីបិទស្រទាប់សំពត់ឬក្រដាសរួចស្រេច គេយកទៅហាលឲ្យស្រទាប់សំពត់ ឬក្រដាសឌិតជាប់មាំនឹងគ្នា ទើបវាយបំបែកចំណែកពុម្ពខាងក្នុងចោល។ ដូច្នេះហើយ គឺបានរបាំងមុខច្នៃលើកដំបូងដូចចិត្ត។ ដោយឡែករបាំងមុខដែលមានលក្ខណៈក្បាល ដែលមានកំពូលនៅពីលើ គឺត្រូវអនុវត្តដំណាក់កាលបង្កើតកំពូល ដោយមានរូបភាពនៅពីលើក្បាលរួចស្រេច ហើយទើបបង្កើតក្បូរក្បាច់រចនា និងលាបពណ៌។ តាមលក្ខណៈតួអង្គ ដែលត្រូវការបង្កើតរូបភាពដូចជា៖ ក្បាលយក្ខ ហនុមាន ទីងមោង។ល។ សិប្បករត្រូវគោរពតាមខ្នាតបង្កើតរូបរាង និងលក្ខណៈក្បូរក្បាច់រចនា និងការលាបពណ៌ខុសពីគ្នាទៀតផង។ សិប្បករគិមម៉ាញ់នៅ (ភូមិតាឡេះ ឃុំតឹនសើន ស្រុកថ្កូវ) បានប្រកបរបរនេះជិត៣០ឆ្នាំឲ្យដឹងថា៖ អ្នកច្នៃប្រភេទរបាំងមុខនេះត្រូវតែយល់ជាក់ច្បាស់នូវលក្ខណៈវប្បធម៌ខ្មែរ មានដូច្នេះទើបបង្កើតបានផលិតផលល្អ បង្ហាញបានព្រលឹងនិងសារជាតិរបស់តួអង្គ។ ដំណាក់កាលដើម្បីបង្កើតបានជាផលិផលនីមួយៗ សុទ្ធតែធ្វើដោយដៃទាំងអស់ ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ន ផ្ចិតផ្ចង់ ក្នុងរាល់ស្នាមគំនូសលម្អិត។ តាមប្រភេទរបាំងមុខសាមញ្ញធម្មតា ឬស្មុគ្រស្មាញ គឺពេលវេលាធ្វើសម្រេចក៏ខុសពីគ្នាដែរ។ សិប្បករធ្វើតែពេលដែលអតិថិជនបញ្ជាទិញ ឬក្នុងឱកាសបុណ្យទាន បុណ្យប្រពៃណីរបស់ជនជាតិខ្មែរ។ ប្រភេទរបាំងមុខនេះតែងតែបានប្រើក្នុងឱកាសបុណ្យទាន បុណ្យប្រពៃណីរបស់ជនជាតិខ្មែរដូចជា៖ បុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី បុណ្យអកអំបុក បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ។ល។ ឬសម្តែងក្នុងប្រភេទសិល្បៈប្រពៃណីខ្មែរដូចជា៖ របាំ របាំឆៃយ៉ាំ ល្ខោនយីកេ។ល។ ប្រភេទរបាំងមុខប្រពៃណីមួយចំនួនរបស់ជនជាតិខ្មែរ៖ អត្ថបទ៖ សើនងៀ រូបថត៖ ង្វៀនឡឹង thachdicon
សិល្បៈ អាថ៌កំបាំងរបាំងមុខខ្មែរ 27/07/2015 ក្នុងប្រភេទសិល្បៈសម្តែងរបាំ ចម្រៀងប្រពៃណី របស់ជនជាតិខ្មែរនៅតំបន់ណាបូ របាំងមុខគឺជាប្រភេទសម្លៀកបំពាក់ពិសេស ដែលមានលក្ខណៈអាថ៌កំបាំង ពិសិដ្ឋ បង្ហាញអត្តញ្ញាណវប្បធម៌ប្រពៃណីរបស់ជនជាតិខ្មែរ នៅតំបន់ណាមបូ។ ហេតុដូច្នេះហើយទើបមានរបរធ្វើរបាំងមុខ ក៏ជារបរដែលមានលក្ខណៈ “កូនស្នងឪពុក”។ ជនជាតិខ្មែរនៅតំបន់ណាមបូហៅមួក ដែលមានបន្ទុំមុខតួអង្គឬសត្វទេពក្នុងវប្បធម៌ជំនឿប្រជាប្រិយគឺរបាំងមុខ។ ជាមួយរបាំងមុខនេះគេប្រើធ្វើជាសម្លៀកបំពាក់ ក្នុងសិល្បៈ របាំ ចម្រៀងប្រពៃណីរបស់ជនជាតិខ្មែរ។ បងឡឹមសូនីនៅ ភូមិបាស្រែ A ឃុំឡឿងហ្វា ស្រុកចូវថាញ់ ខេត្តត្រាវិញ ទើបតែមានអាយុ២៧ឆ្នាំប៉ុន្តែបងប្រកបមុខរបរធ្វើរបាំងមុខបានជាង១០ឆ្នាំទៅហើយ។ ឪពុករបស់បងគឺលោកឡឹមផេនជាសិប្បករវ័យចំណាស់ម្នាក់ប្រកបមុខរបរនេះជាង៣០ឆ្នាំ។ លោកបានផ្ទេរចំណេះមកឲ្យកូនប្រុសខ្លួននៅមុខរបរប្រពៃណីរបស់វង់្សត្រកូល។ តាមបងសូនី របាំងមុខរបស់ជនជាតិខ្មែរសុទ្ធតែបានធ្វើពីសំពត់ឬក្រដាស ហើយលក្ខណៈរបស់វាបង្ហាញច្បាស់នូវចំណង់ចំណូលចិត្ត និងគំនិតច្នៃប្រឌិតរបស់សិប្បករនីមួយៗ។ ដើម្បីធ្វើបានរបាំងមុខមួយ សិល្បករជនជាតិខ្មែរនៅតំបន់ណាមបូតែងតែបិទសំពត់ឬក្រដាសឡើងពីលើពុម្ពមួយធ្វើដោយដីឥដ្ឋឬស៊ីម៉ងត៍ដែលបានបំរុងទុកជាមុន។ វត្ថុធាតុធ្វើរបាំងមុខរបស់ជនជាតិខ្មែរយ៉ាងសាមញ្ញរួមមានវត្ថុមួយចំនួនដូចជា៖ សំពត់ ក្រដាស ដីឥដ្ឋ។ បច្ចុប្បន្ន គេប្រើពុម្ពធ្វើពីស៊ីម៉ងត៍ដើម្បីអាចប្រើសាឡើងវិញបានច្រើនដងទៀត។ តាមប្រភេទរបាំងមុខនីមួយៗ គឺមានរចនាពណ៌និងលក្ខណៈក្បូរក្បាច់ខុសពីគ្នា។ របរធ្វើរបាំងមុខរបស់ជនជាតិខ្មែរនៅតំបន់ណាមបូមានលក្ខណៈ “កូនស្នងឪពុក”។ សិប្បករ លោក គិមម៉ាញ់ នៅស្រុកថ្កូវ ខេត្តត្រាវិញ ជាអ្នកប្រកបមុខរបរធ្វើរបាំងមុខជា៣០ឆ្នាំ។ សិប្បករ លោកគិមម៉ាញ់បានឲ្យដឹងថា អ្នកធ្វើរបាំងមុខជាអ្នកយល់ច្បាស់នៅវប្បធម៌របស់ជនជាតិខ្មែរ។ របាំងមុខជាប្រភេទសម្លៀងបំពាក់ពិសេសនៅក្នុងពិធីសម្តែងសិល្បៈប្រពៃណីរបស់ជនជាតិខ្មែរ។ សិល្បករម្នាក់ពាក់របាំងមុខហនុមានសម្តែងនាំមុខក្បូនដង្ហែក្នុងថ្ងៃបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី។ ដើម្បីធ្វើបានរបាំងមុខមួយ សិប្បករត្រូវឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលមួយចំនួនដូចជា៖ បង្កើតពុម្ព បិទសំពត់ឬក្រដាស បង្កើតក្បូរក្បាច់រចនា និងដំឡើងពណ៌។ ដើម្បីបង្កើតពុម្ពរបាំងមុខ សិប្បករតែងតែប្រើដីឥដ្ឋទន់ ដើម្បីឆ្លាក់បង្កើតជាក្បាលដែលមានភ្នែក ច្រមុះ មាត់ ត្រចៀក។ល។ ហើយយកចេញទៅហាលឲ្យស្ងួត។ សព្វថ្ងៃ សិប្បករជាច្រើនតែងតែប្រើស៊ីម៉ងត៍ដើម្បីបង្កើតពុម្ព របៀបនេះ មានគុណសម្បត្តិគឺប្រើពុម្ពសាឡើងវិញបានច្រើនដង។ ក្រោយពេលពុម្ពស្ងួតសិប្បករនឹងយកសំពត់ (ក្រណាត់មុងឬក្រណាត់ធម្មតាកាត់ ជាផ្ទាំងតូចៗ ប្រមាណ ៥x៧ សង់ទីម៉ែត្រ) ឬក្រដាសក្រប ក្រដាសកាសែត យកទៅជ្រលក់ជ័រស្អិត រួចហើយយកមកបិទពីលើពុម្ពដីឥដ្ឋនោះ។ ជ័រនេះអាចយកពីផ្លែទន្លាប់ព្រៃនៅខ្ចី ឬប្រើបាយម៉ាន ឬប្រភេទជ័រឧស្សហកម្ម។ ពុម្ពដីបានបិទដោយសំពត់ឬក្រដាសមានប្រមាណពី៨ទៅដល់១២ស្រទាប់ ដើម្បីបង្កើតកម្រាស់និងភាពស្វិតជាក់ស្តែងឲ្យរបាំងមុខ។ ពុម្ពក្រោយពីបិទស្រទាប់សំពត់ឬក្រដាសរួចស្រេច គេយកទៅហាលឲ្យស្រទាប់សំពត់ ឬក្រដាសឌិតជាប់មាំនឹងគ្នា ទើបវាយបំបែកចំណែកពុម្ពខាងក្នុងចោល។ ដូច្នេះហើយ គឺបានរបាំងមុខច្នៃលើកដំបូងដូចចិត្ត។ ដោយឡែករបាំងមុខដែលមានលក្ខណៈក្បាល ដែលមានកំពូលនៅពីលើ គឺត្រូវអនុវត្តដំណាក់កាលបង្កើតកំពូល ដោយមានរូបភាពនៅពីលើក្បាលរួចស្រេច ហើយទើបបង្កើតក្បូរក្បាច់រចនា និងលាបពណ៌។ តាមលក្ខណៈតួអង្គ ដែលត្រូវការបង្កើតរូបភាពដូចជា៖ ក្បាលយក្ខ ហនុមាន ទីងមោង។ល។ សិប្បករត្រូវគោរពតាមខ្នាតបង្កើតរូបរាង និងលក្ខណៈក្បូរក្បាច់រចនា និងការលាបពណ៌ខុសពីគ្នាទៀតផង។ សិប្បករគិមម៉ាញ់នៅ (ភូមិតាឡេះ ឃុំតឹនសើន ស្រុកថ្កូវ) បានប្រកបរបរនេះជិត៣០ឆ្នាំឲ្យដឹងថា៖ អ្នកច្នៃប្រភេទរបាំងមុខនេះត្រូវតែយល់ជាក់ច្បាស់នូវលក្ខណៈវប្បធម៌ខ្មែរ មានដូច្នេះទើបបង្កើតបានផលិតផលល្អ បង្ហាញបានព្រលឹងនិងសារជាតិរបស់តួអង្គ។ ដំណាក់កាលដើម្បីបង្កើតបានជាផលិផលនីមួយៗ សុទ្ធតែធ្វើដោយដៃទាំងអស់ ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ន ផ្ចិតផ្ចង់ ក្នុងរាល់ស្នាមគំនូសលម្អិត។ តាមប្រភេទរបាំងមុខសាមញ្ញធម្មតា ឬស្មុគ្រស្មាញ គឺពេលវេលាធ្វើសម្រេចក៏ខុសពីគ្នាដែរ។ សិប្បករធ្វើតែពេលដែលអតិថិជនបញ្ជាទិញ ឬក្នុងឱកាសបុណ្យទាន បុណ្យប្រពៃណីរបស់ជនជាតិខ្មែរ។ ប្រភេទរបាំងមុខនេះតែងតែបានប្រើក្នុងឱកាសបុណ្យទាន បុណ្យប្រពៃណីរបស់ជនជាតិខ្មែរដូចជា៖ បុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី បុណ្យអកអំបុក បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ។ល។ ឬសម្តែងក្នុងប្រភេទសិល្បៈប្រពៃណីខ្មែរដូចជា៖ របាំ របាំឆៃយ៉ាំ ល្ខោនយីកេ។ល។ ប្រភេទរបាំងមុខប្រពៃណីមួយចំនួនរបស់ជនជាតិខ្មែរ៖ អត្ថបទ៖ សើនងៀ រូបថត៖ ង្វៀនឡឹង thachdicon
ក្នុងប្រភេទសិល្បៈសម្តែងរបាំ ចម្រៀងប្រពៃណី របស់ជនជាតិខ្មែរនៅតំបន់ណាបូ របាំងមុខគឺជាប្រភេទសម្លៀកបំពាក់ពិសេស ដែលមានលក្ខណៈអាថ៌កំបាំង ពិសិដ្ឋ បង្ហាញអត្តញ្ញាណវប្បធម៌ប្រពៃណីរបស់ជនជាតិខ្មែរ នៅតំបន់ណាមបូ។ ហេតុដូច្នេះហើយទើបមានរបរធ្វើរបាំងមុខ ក៏ជារបរដែលមានលក្ខណៈ “កូនស្នងឪពុក”។ ជនជាតិខ្មែរនៅតំបន់ណាមបូហៅមួក ដែលមានបន្ទុំមុខតួអង្គឬសត្វទេពក្នុងវប្បធម៌ជំនឿប្រជាប្រិយគឺរបាំងមុខ។ ជាមួយរបាំងមុខនេះគេប្រើធ្វើជាសម្លៀកបំពាក់ ក្នុងសិល្បៈ របាំ ចម្រៀងប្រពៃណីរបស់ជនជាតិខ្មែរ។ បងឡឹមសូនីនៅ ភូមិបាស្រែ A ឃុំឡឿងហ្វា ស្រុកចូវថាញ់ ខេត្តត្រាវិញ ទើបតែមានអាយុ២៧ឆ្នាំប៉ុន្តែបងប្រកបមុខរបរធ្វើរបាំងមុខបានជាង១០ឆ្នាំទៅហើយ។ ឪពុករបស់បងគឺលោកឡឹមផេនជាសិប្បករវ័យចំណាស់ម្នាក់ប្រកបមុខរបរនេះជាង៣០ឆ្នាំ។ លោកបានផ្ទេរចំណេះមកឲ្យកូនប្រុសខ្លួននៅមុខរបរប្រពៃណីរបស់វង់្សត្រកូល។ តាមបងសូនី របាំងមុខរបស់ជនជាតិខ្មែរសុទ្ធតែបានធ្វើពីសំពត់ឬក្រដាស ហើយលក្ខណៈរបស់វាបង្ហាញច្បាស់នូវចំណង់ចំណូលចិត្ត និងគំនិតច្នៃប្រឌិតរបស់សិប្បករនីមួយៗ។ ដើម្បីធ្វើបានរបាំងមុខមួយ សិល្បករជនជាតិខ្មែរនៅតំបន់ណាមបូតែងតែបិទសំពត់ឬក្រដាសឡើងពីលើពុម្ពមួយធ្វើដោយដីឥដ្ឋឬស៊ីម៉ងត៍ដែលបានបំរុងទុកជាមុន។ វត្ថុធាតុធ្វើរបាំងមុខរបស់ជនជាតិខ្មែរយ៉ាងសាមញ្ញរួមមានវត្ថុមួយចំនួនដូចជា៖ សំពត់ ក្រដាស ដីឥដ្ឋ។ បច្ចុប្បន្ន គេប្រើពុម្ពធ្វើពីស៊ីម៉ងត៍ដើម្បីអាចប្រើសាឡើងវិញបានច្រើនដងទៀត។ តាមប្រភេទរបាំងមុខនីមួយៗ គឺមានរចនាពណ៌និងលក្ខណៈក្បូរក្បាច់ខុសពីគ្នា។ របរធ្វើរបាំងមុខរបស់ជនជាតិខ្មែរនៅតំបន់ណាមបូមានលក្ខណៈ “កូនស្នងឪពុក”។ សិប្បករ លោក គិមម៉ាញ់ នៅស្រុកថ្កូវ ខេត្តត្រាវិញ ជាអ្នកប្រកបមុខរបរធ្វើរបាំងមុខជា៣០ឆ្នាំ។ សិប្បករ លោកគិមម៉ាញ់បានឲ្យដឹងថា អ្នកធ្វើរបាំងមុខជាអ្នកយល់ច្បាស់នៅវប្បធម៌របស់ជនជាតិខ្មែរ។ របាំងមុខជាប្រភេទសម្លៀងបំពាក់ពិសេសនៅក្នុងពិធីសម្តែងសិល្បៈប្រពៃណីរបស់ជនជាតិខ្មែរ។ សិល្បករម្នាក់ពាក់របាំងមុខហនុមានសម្តែងនាំមុខក្បូនដង្ហែក្នុងថ្ងៃបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី។ ដើម្បីធ្វើបានរបាំងមុខមួយ សិប្បករត្រូវឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលមួយចំនួនដូចជា៖ បង្កើតពុម្ព បិទសំពត់ឬក្រដាស បង្កើតក្បូរក្បាច់រចនា និងដំឡើងពណ៌។ ដើម្បីបង្កើតពុម្ពរបាំងមុខ សិប្បករតែងតែប្រើដីឥដ្ឋទន់ ដើម្បីឆ្លាក់បង្កើតជាក្បាលដែលមានភ្នែក ច្រមុះ មាត់ ត្រចៀក។ល។ ហើយយកចេញទៅហាលឲ្យស្ងួត។ សព្វថ្ងៃ សិប្បករជាច្រើនតែងតែប្រើស៊ីម៉ងត៍ដើម្បីបង្កើតពុម្ព របៀបនេះ មានគុណសម្បត្តិគឺប្រើពុម្ពសាឡើងវិញបានច្រើនដង។ ក្រោយពេលពុម្ពស្ងួតសិប្បករនឹងយកសំពត់ (ក្រណាត់មុងឬក្រណាត់ធម្មតាកាត់ ជាផ្ទាំងតូចៗ ប្រមាណ ៥x៧ សង់ទីម៉ែត្រ) ឬក្រដាសក្រប ក្រដាសកាសែត យកទៅជ្រលក់ជ័រស្អិត រួចហើយយកមកបិទពីលើពុម្ពដីឥដ្ឋនោះ។ ជ័រនេះអាចយកពីផ្លែទន្លាប់ព្រៃនៅខ្ចី ឬប្រើបាយម៉ាន ឬប្រភេទជ័រឧស្សហកម្ម។ ពុម្ពដីបានបិទដោយសំពត់ឬក្រដាសមានប្រមាណពី៨ទៅដល់១២ស្រទាប់ ដើម្បីបង្កើតកម្រាស់និងភាពស្វិតជាក់ស្តែងឲ្យរបាំងមុខ។ ពុម្ពក្រោយពីបិទស្រទាប់សំពត់ឬក្រដាសរួចស្រេច គេយកទៅហាលឲ្យស្រទាប់សំពត់ ឬក្រដាសឌិតជាប់មាំនឹងគ្នា ទើបវាយបំបែកចំណែកពុម្ពខាងក្នុងចោល។ ដូច្នេះហើយ គឺបានរបាំងមុខច្នៃលើកដំបូងដូចចិត្ត។ ដោយឡែករបាំងមុខដែលមានលក្ខណៈក្បាល ដែលមានកំពូលនៅពីលើ គឺត្រូវអនុវត្តដំណាក់កាលបង្កើតកំពូល ដោយមានរូបភាពនៅពីលើក្បាលរួចស្រេច ហើយទើបបង្កើតក្បូរក្បាច់រចនា និងលាបពណ៌។ តាមលក្ខណៈតួអង្គ ដែលត្រូវការបង្កើតរូបភាពដូចជា៖ ក្បាលយក្ខ ហនុមាន ទីងមោង។ល។ សិប្បករត្រូវគោរពតាមខ្នាតបង្កើតរូបរាង និងលក្ខណៈក្បូរក្បាច់រចនា និងការលាបពណ៌ខុសពីគ្នាទៀតផង។ សិប្បករគិមម៉ាញ់នៅ (ភូមិតាឡេះ ឃុំតឹនសើន ស្រុកថ្កូវ) បានប្រកបរបរនេះជិត៣០ឆ្នាំឲ្យដឹងថា៖ អ្នកច្នៃប្រភេទរបាំងមុខនេះត្រូវតែយល់ជាក់ច្បាស់នូវលក្ខណៈវប្បធម៌ខ្មែរ មានដូច្នេះទើបបង្កើតបានផលិតផលល្អ បង្ហាញបានព្រលឹងនិងសារជាតិរបស់តួអង្គ។ ដំណាក់កាលដើម្បីបង្កើតបានជាផលិផលនីមួយៗ សុទ្ធតែធ្វើដោយដៃទាំងអស់ ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ន ផ្ចិតផ្ចង់ ក្នុងរាល់ស្នាមគំនូសលម្អិត។ តាមប្រភេទរបាំងមុខសាមញ្ញធម្មតា ឬស្មុគ្រស្មាញ គឺពេលវេលាធ្វើសម្រេចក៏ខុសពីគ្នាដែរ។ សិប្បករធ្វើតែពេលដែលអតិថិជនបញ្ជាទិញ ឬក្នុងឱកាសបុណ្យទាន បុណ្យប្រពៃណីរបស់ជនជាតិខ្មែរ។ ប្រភេទរបាំងមុខនេះតែងតែបានប្រើក្នុងឱកាសបុណ្យទាន បុណ្យប្រពៃណីរបស់ជនជាតិខ្មែរដូចជា៖ បុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី បុណ្យអកអំបុក បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ។ល។ ឬសម្តែងក្នុងប្រភេទសិល្បៈប្រពៃណីខ្មែរដូចជា៖ របាំ របាំឆៃយ៉ាំ ល្ខោនយីកេ។ល។ ប្រភេទរបាំងមុខប្រពៃណីមួយចំនួនរបស់ជនជាតិខ្មែរ៖ អត្ថបទ៖ សើនងៀ រូបថត៖ ង្វៀនឡឹង
អត្ថបទផ្សេងទៀត ល្ខោនរឿង «តុក្កតាស្រមោល» ជំនោរថ្មីក្នុងល្ខោននិយាយវៀតណាម28/02/2024សិល្បៈល្ខោនមានលក្ខណៈសម័យ " ស្រមោលតុក្កតា" ជាការរួមផផ្សំនៃបណ្ដាឥទ្ធពលពីតុក្កតា និងស្រមោល ដែលរៀបរៀងដោយរោងមហោស្រពល្ខោនវៀតណាម ពណ៌នាអំពីការតស៊ូក្នុងមនុស្សម្នាក់ៗ ក្នុងដំណើរ "បានរស់ជាខ្លួនឯង"។ គោមរំលេចសម្រស់វប្បធម៌វៀតណាម10/12/2023សិល្បៈគំនូរសំពត់ និង ចក្ខុរូបារម្មណ៍ តាមរយៈថ្វីដៃវិចិត្រការិនី ង្វៀន ធូហ្វៀន (Nguyen Thu Huyen)24/11/2023សិល្បៈការតាំងពិពណ៌គំនូរអំពីគោរពព្រះម៉ែក្នុងសិល្បៈគំនូរខ្មុកម្រ័ក្សណ៍08/06/2023សិល្បៈ“ប្រណីតភាពវៀតណាម” លើត្បូងគជ់27/05/2023សិល្បៈសិល្បករស្តារអាយ៉ងឡើងវិញ30/04/2023សិល្បៈវិវឌ្ឍន៍ល្ខោនរាជវាំងក្រុងហ្វេ06/01/2023សិល្បៈ អត្ថបទផ្សេងទៀត