ជនជាតិម៉ុង (Mong) នៅស្រុកដុងវ៉ាន់ (Dong Van) ត្បាញសម្លៀកបំពាក់ប្រពៃណីពីអំបោះធ្មៃ។ មិនត្រឹមតែបម្រើតម្រូវការជីវភាពរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ នារីជនជាតិម៉ុង (Mong) នៅទីនេះ ចាត់ទុកជាការងារប្រពៃណី ជាភាពប្រណិតនៃវប្បធម៌ បង្កើតបានភាពខុសគ្នាក្នុងការស្លៀកពាក់ ជាមួយជនជាតិដដៃ ដែលរស់នៅក្នុងតំបន់។
នៅស្រុកដុងវ៉ាន់ (Dong Van) នារីស្ទើរទាំងអស់ចេះរវៃអំបោះធ្មៃ តម្បាញសំពត់ និងកាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់ដោយខ្លួបឯងជូនក្រុមគ្រួសារ។ កុមារីទាំងនេះ ក៏ចាប់ផ្តើមរៀនយកការងារកាត់ដេរ ដេរប៉ះ ពីលោកយាយ អ្នកម្តាយតាំងពីតូចៗមកម្លេះ។
ដើមធ្មៃក្រោយពីប្រមូលផល នឹងបានហាលសម្ងួត បកសម្បករួចដាក់ទៅក្នុងត្បាល់បុកឲ្យទន់។ ក្រោយមកពួកគេចាប់ផ្តើមអនុវត្តដំណាក់កាលទាមទារពេលវេលាយ៉ាងយូរបំផុត គឺតអំបោះ។ រូបភាពងាយជួបប្រទះបំផុតនៅទីនេះ គឺនារីជនជាតិម៉ុង (Mong) តែងតអំបោះនៅខាងមុខផ្ទះក្នុងពេលទំនេរ ឬតាមដងផ្លូវទៅកាន់ស្រែចម្ការ ទៅផ្សារ...។ល។ នៅដំណាក់កាលស្មានតែងាយស្រួលនេះ បែរជាទាមទារមានភាពរឹងមាំ ប៉ិនប្រសប់ បច្ចេកទេសហ្មត់ចត់ លើកកម្ពស់ទៅរកកម្រិតសិល្បៈ។
ដើម្បីបង្កើតបានតំណល្អឥតខ្ចោះ ពួកគេត្រូវបកសម្បកឈើធ្មៃ ដែលមានទំហំតែមួយ។ ត្រឹមត្រូវតាមលំដាប់ដើម្បីតសម្បកធ្មៃជាមួយគ្នា គឺតចុងជាមួយនឹងចុង គល់ជាមួយនឹងគល់។ ក្បាលសម្បកធ្មៃបានកួចត្រគូញចូលគ្នាបណ្តោយទៅតាមទ្រវែងនៃសម្បកពីម្ខាងទៅម្ខាង។ តសម្បកបានប៉ុន្មានពួកគេបែរជាយកទៅរុំនឹងបាតដៃបង្កើតជាចង្វាយ។ ក្រោយពេលត ចង្វាយសម្បកធ្មៃបានយកទៅត្រាំទឹករួចញែកឲ្យក្លាយជាអំបោះ។ ពេលនោះវានៅមានពណ៌ប្រផេះនៃសម្បក ពួកគេនឹងយកអំបោះទៅស្ងោរជាមួយផេះនៃដើម Tembusu ដើម្បីកម្ចាត់ជាតិកខ្វក់។
ដើម្បីបង្កើតកម្រិតស្វិត មាំមួន រលើបស្អាតនៃអំបោះ ជនជាតិម៉ុង (Mong) ស្ងោរវាជាមួយទឹកក្តៅលាយក្រមួនម្តងទៀត រួចយកទៅគាបឲ្យអស់ទឹក។ អំបោះក្រោយពេលបានច្នៃដំបូង នារីជនជាតិម៉ុង (Mong) យកទៅហាលនៅលើរាន អាចបង្វិលបាន។ ដំណាក់កាលនេះ ដើម្បីរវៃអំបោះធ្មៃ ទោះបីងាយស្រួល តែត្រូវប្រុងប្រយត្នមិនឲ្យចាក់កណ្តាញ់ចូលគ្នា។ មកដល់ពេលនេះ ការច្នៃអំបោះវត្ថុធាតុតម្បាញបានសម្រេច អំបោះបាននាំចូលកីតម្បាញ។
ជនជាតិម៉ុង (Mong) មិនយកផ្កាកប្បាសដើម្បីត្បាញជាសំពត់ សម្លៀកបំពាក់ប្រពៃណីទេ។ ពួកគេប្រើសម្បកឈើធ្មៃព្រោះងាយយកអំបោះ។ រវៃត្រគួញអំបោះ ពីសម្បកឈើធ្មៃ ជាដំណាក់កាលទាមទារពេលវេលាយូរបំផុត ក្នុងបទដ្ឋានត្រៀមវត្ថុធាតុ ឲ្យដំណាក់កាលតម្បាញសំពត់។ នារីជនជាតិម៉ុង (Mong) តែងធ្វើដំណាក់កាលនេះនូវរាល់ពេលទំនេរ។ ឆ្លងកាត់ច្រើនដំណាក់កាល ពីសម្បកឈើធ្មៃបង្កើតបានអំបោះដំបូង រួចយកទៅហាលនៅលើរាន។ ជនជាតិម៉ុង (Mong) ប្រើបច្ចេកទេសតអំបោះដោយភាពប៉ិនប្រសប ដើម្បីបង្កើតវត្ថុធាតុល្អឥតខ្ចោះ ឲ្យបទដ្ឋានតម្បាញ។ អំបោះធ្វើសម្រេចសម្រាប់តម្បាញ បានរវៃចូលត្រធ្វើអំពីឈើ។ អំបោះធ្វើអំពីសម្បកឈើធ្មៃទោះបីមិនរលោងម៉ដ្ឋ ដូចអំបោះធ្វើអំពីផ្កាកប្បាសដែរ តែមានអត្ថប្រយោជន៍សមស្រប ជាមួយជីវភាពរស់នៅ ក្នុងតំបន់ខ្ពង់រាមដុងវ៉ាន់ (Dong Van)។ សំពត់តម្បាញពីអំបោះធ្មៃ មានការកក់ក្តៅខ្លាំងនិងមាំមួន។ កីតម្បាញរបស់ជនជាតិម៉ុង (Mong) នៅស្រុកដុងវ៉ាន់ (Dong Van) មានលក្ខណៈពិសេសដោយឡែក បើប្រៀបជាមួយប្រភេទកីតម្បាញដដៃ របស់បងប្អូនជនជាតិផ្សេងៗ គឺកីតម្បាញមិនខ្សែចងនៅជាប់នឹងចង្កេះអ្នកតម្បាញ។ លក្ខណៈនេះ ធ្វើឲ្យកីតម្បាញដូចជាសម្របខ្លួន ជាមួយ នារីជនជាតិម៉ុង (Mong) ពេលត្បាញ។ ដើម្បីបង្កើតក្បូរក្បាច់នៅលើសំពត់ ត្បាញអំពីអំបោះធ្មៃ ជនជាតិម៉ុង (Mong) នៅស្រុកដុងវ៉ាន់ (Dong Van) ប្រើបច្ចេកទេសគូរក្រមួន។ នេះជាបច្ចេកទេសទាមទារអ្នកធ្វើត្រូវមានបទពិសោធន៍យូរឆ្នាំ ធម្មតាមនុស្សចាស់ជាអ្នកធ្វើទាំងអស់។ ពីសម្បកឈើធ្មៃសោះកក្រោះ ដោយការអត់ធ្មត់ ក្រោយហត្ថាទាំងគូដ៏ប៉ិនប្រសប់របស់នារីជនជាតិម៉ុង (Mong) ពួកគាត់បង្កើតចេញឈុត សម្លៀកបំពាក់ ពោលពេញទៅដោយពណ៌សម្បុរ សមស្រប់ជាមួយជីវភាពរស់នៅរបស់ជនជាតិតំបន់ខ្ពស់។ |
កីតម្បាញធ្មៃធ្វើអំពីឈើ មានរចនាសម្ពន្ធសាមញ្ញបង្គូរ តែលក្ខណៈពិសេសបង្កើតភាពខុសប្លែក គឺខ្សែអូសបន្តឹងផ្ទៃសំពត់របស់កីតម្បាញ នឹងបានពត់ពន្ធជុំវិញចង្កេះអ្នកតម្បាញ។ នារីជនជាតិម៉ុង (Mong) ប្រើចង្កេះអូសទាញបន្តឹងផ្ទៃមុខសំពត់ ដៃបោះត្រ ទន្ទឹមនោះប្រើជើងទាញខ្សែនៅលើកីតម្បាញ ដើម្បីរមូរសំពត់។ វិធីតម្បាញពិសេសនេះ ទាមទារស៊ីចង្វាក់ បង្កើតភាពសម្របរវាងអ្នកត្បាញនិងកីតម្បាញប្រពៃណី។
គេតែងត្បាញតាមបែបលើកមួយសង្កត់មួយ មានន័យថាតម្បាញសសៃអំបោះត្រង់ ដោយខ្នាតសំពត់តូចក្រោយ៥០សង់ទីម៉ែត្រ។ ពេលត្បាញរួច សំពត់បានបោកគួកច្រើនលើកច្រើនសា រហូតដល់ជ្រះមានពណ៌ស ហើយបានដាក់ននៀល នៅកណ្តាលកំណាត់ឈើធំនិងផ្ទាំងថ្មធំ ដើម្បីបន្តឹងឲ្យត្រង់និងរលោងជាង។
ដើម្បីបង្កើតក្បូរក្បាច់រចនាលើសំពត់ ក្រោយពេលតម្បាញ ជនជាតិម៉ុង (Mong) ប្រើបច្ចេកទេសគូរក្រមួនលើសំពត់ធ្មៃ រួចហើយយកទៅជ្រលក់ពណ៌។ ដំបូង ពួកគេដុតកំដៅក្រមួន រួចយកប៉ាកកាដងឈើ ជក់ធ្វើអំពីស្ពាន់ ជ្រលក់ចូលក្រមួនរលាយ ដើម្បីគូរផ្ទាល់នៅលើសំពត់។ មិនដូចមនុស្សយើងធ្លាប់បានគិតថាក្រមួនបង្កើតពណ៌សម្បុរ តែការពិតដោយសារក្រមួនមិនជ្រាបទឹក រក្សាបានពណ៌ដូចដើម របស់សំពត់ពេលយកទៅជ្រលក់ពណ៌។ ឧទារហណ៍ ដើម្បីបង្កើតក្បាច់មានពណ៌ស លើផ្ទៃពណ៌ខៀវជាំ ពួកគេគូរក្រមួនពីលើសំពត់ថ្មីទើបតម្បាញរួច ទុកស្ងួតរួចយកទៅជ្រលក់ពណ៌ខៀវជាំ។ ជ្រលក់ពណ៌រួចស្រេច យកសំពត់ទៅហាលស្ងួត រួចយកទៅបោកគុកដោយទឹកក្តៅឲ្យជ្រះក្រមួន។ ចំណែកដែលលាបប្រមួននឹងរក្សាបានពណ៌ដូចដើម។
ដើម្បីបង្កើតបានក្បូរក្បាច់រចនាមានពណ៌ខៀវជាំ ពួកគេបែរជាគូរក្រមួនពីលើសំពត់ពណ៌ខៀវជាំ ដែលបានជ្រលក់រួចស្រេច ហើយបន្តជ្រលក់ពណ៌ ដើម្បីលទ្ធផលនៃចំណែកមិនជាប់ក្រមួន ក្លាយជាពណ៌ខៀវជាំ។ ដូចនេះ យោងតាមតម្រូវការ ពួកគេនឹងអនុវត្តការងារនេះ ច្រើនលើកច្រើនសា នឹងបង្កើតបានក្បាច់រចនានៅលើសំពត់។ នេះជាការងារតែងបានធ្វើដោយមនុស្សចាស់មានបទពិសោធន៍ បច្ចេកទេសធ្វើ។
ពីផ្ទាំងសំពត់ធ្មៃដិតដាបដោយកម្លាំងញើសរបស់នារីម៉ុង (Mong) បង្កើតបានសម្លៀកបំពាក់ស្មុគស្មាញ និងប្រណិត។ រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ ឆ្លងកាត់ជាច្រើនឆ្នាំឱនភាពនិងរុងរឿង ការងារតម្បាញសំពត់ធ្មៃបាននារីជនជាតិម៉ុង (Mong) នៅស្រុកដុងវ៉ាន់ (Dong Van) ត្រូវបានថែរក្សា។ នេះជាតឹតតាងមួយបញ្ជាក់ពីតម្លៃវិចិត្រ នៃជនជាតិមួយ ដែលសម្បូរវប្បធម៌នៅតំបន់ខ្ពង់រាប។
ទេសភាពធម្មជាតិរហោស្ថាន ដ៏ស្រស់ស្អាត របស់តំបន់ខ្ពងរាបថ្មដុងវ៉ាន់ (Dong Van) បានលាបទៅដោយពណ៌ឆើតឆាយស្រស់បំព្រង នៃឈុតសម្លៀកបំពាក់ជនជាតិម៉ុង (Mong)។ ជនជាតិម៉ុង (Mong) នៅលើផ្ទៃដីចុងកាត់តំបន់ទិសឦសាន្ត យកចិត្តទុកដាក់លើរឿងពាក់សម្លៀកបំពាក់។ ពួកគេជ្រើសឲ្យខ្លួននូវឈុតសម្លៀកបំពាក់សមស្រប់រាល់រដូវកាល។ កុមារជនជាតិម៉ុង (Mong) នៅទីនេះចេះដេរប៉ះតាំងពីតូចម្លេះ។ ធម្មតាពួកក្មេងៗរៀនយកដំណាក់កាលសាមញ្ញដំបូង ដូចជាដាំគ្រាប់ត្បូង ក្រងជាយរ៉ូបក្រោយមកការងារលំបាក ដូចជាធ្វើអំបោះ ត្បាញសំពត់ កាត់ដេរសម្លៀកបំពាក់។ សព្វថ្ងៃ ក្រៅពីការរវៃអំបោះត្បាញសំពត់ តាមបែបប្រពៃណី នារីជនជាតិម៉ុង (Mong) ស្រុកដុងវ៉ាន់ (Dong Van) នៅបង្កើតចេញផលិតផល ធ្វើអំពីសំពត់ប្រពៃណីពោរពេញទៅដោយពណ៌សម្បុរបែប សមស្រប់ជាមួយកែវភ្នែករបស់មនុស្សគ្រប់គ្នា។ |
អនុវត្ត៖ វៀតកឿង