ភ្ញៀវ​ទេសចរ​ជា​ច្រើន​នាក់​ មក​ហូយ​អាន​ (Hoi An) ក្រៅ​ពី​ការ​ភ្ញាក់​ផ្អើល​ជា​មួយ​នឹង​ភាព​ស្រស់​ស្អាត​ដ៏​ទាក់​ទាញ​នៃ​ទី​ក្រុង​បុរាណ​​ដែល​មាន​អាយុ​កាល​ជាង​ ៤០០ឆ្នាំ​​។ គេ​ក៏​មាន​ការ​ចង់​ដឹង​ចង់​ឃើញ​អំ​ពី​សំ​ណង់​ស្ថាបត្យកម្ម​ដ៏​ចម្លែក​ និង​អាថ៌​កំ​បាំង​ខ្លះ​ នៅ​ក្នុង​ផ្ទះ​បុរាណ​ដែល​ជា​ "ភ្នែក​ទ្វារ​​"។ មាន​ការ​ពន្យល់​ជា​ច្រើន​សម្រាប់​បាតុភូត​ចម្លែក​នេះ​ រួម​ទាំង​មតិ​ដែល​ថា​​ នេះ​ជា​ការ​បង្ហាញ​ពី​ជំនឿ​គោរពបូជា​ "អាទិទេព​ទ្វារ​" តាមទំនៀមបុរាណ។

សម្រស់​នៃ​ទី​ក្រុង​បុរាណ​  ហូយអាន (Hoi An) ជាមួយនឹង​ផ្ទះ​បុរាណ​ជា​ច្រើនខ្នងភ្ជាប់​នឹងទំ​នៀម​គោរពបូជា “ភ្នែកទ្វារ” ដ៏អាថ៌កំបាំង។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ/VNP 

"ភ្នែកទ្វារ"​ គឺ​ជា​វត្ថុ​តុប​តែង​មួយ​គូ​ ដែលភ្ជាប់​​នៅ​សង​ខាងទន្ទឹម​នឹងគ្នា ​នៅ​​លើ​ស៊ុម​ទ្វារ​ចេញ​ចូល​​នៃផ្ទះមួយ​​។ យោង​តាម​ស្ថិតិ​របស់​មជ្ឈ​មណ្ឌល​គ្រប់​គ្រង​ និង​អភិរក្ស​បេតិកភណ្ឌ​វប្បធម៌​ ហូយអាន (Hoi An)​ ក្នុងទី​ក្រុង​បុរាណទាំងមូល ​​បច្ចុប្បន្ន​មាន ​"ភ្នែកទ្វារ"​ ជាង​ ២០០ សំណាគំរូ​​។ រូប​រាង​ និង​រចនាបទ​នៃ ​​"ភ្នែកទ្វារ"​ ក៏​មាន​ភាព​ចម្រុះ​ និង​សម្បូរ​បែប​ ដូចជា៖ រាងមូល​ រាងប្រាំបីជ្រុង​ រាងប្រាំមួយជ្រុង រាងបួនជ្រុងស្មើរាង​សំ​ប៉ែត​​...ទោះបីមាន​រូបរាង​ខុសគ្នាក៏​ដោយ ប៉ុន្តែ "ភ្នែកទ្វារ"​មួយគូៗ​ ​នៅ​រក្សា​បានផ្នែក​សំខាន់ពីរគឺ ស្នូល​និងកណ្តាប់​​​។ ផ្នែកស្នូល​​តែងបាន​​តុប​តែង​ដោយ​និមិត្ត​សញ្ញា ​យិន​ និង យ៉ាង ពណ៌ស និងខ្មៅ រាងកេសរ​ផ្កា ​និងអក្សរចិនដោយអត្ថន័យសុខ សម្បូរ និងអាយុវែង។ល។ ផ្នែកកណ្តាប់ជុំវិញ​មាន​រូប​ផ្កាស្បៃរឿងមាន​ត្របកចំនួន ៦ ឬ ៨ ឬស្លឹកពោធិ៍ រូបភាពហុងស៊ុយ​យ័ន្ត  ៨ ទិស សត្វ​ Jiaolong  ឬ សត្វ​ប្រចៀវចំនួន ៤ ឬ ៥ក្បាលព័ទ្ធជុំវិញអក្សារ Fu (អក្សរចិន) …,កន្លែង​​ខ្លះបាន​ភ្ជាប់​បន្ថែម​ដោយ​សូត្រ​ក្រហម​ ដើម្បី​លម្អ​។

តាម​ការ​​ប៉ាន់​​​ប្រមាណថា​ នៅ​​ទី​ក្រុង​ ហូយអាន (Hoi An) បច្ចុប្បន្ន​​មាន “ភ្នែកទ្វារ”ជាង ២០០ប្រភេទ​​​ខុស​ៗ​​គ្នា ​នៅ​​​ផ្ទះ​​បុរាណ​​រាប់​​រយ​ខ្នង។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ​/VNP

បច្ចុប្ប​ន្ននេះ​មាន​​ការ​​ពន្យល់​​ខុស​ៗ​គ្នា​​ជា​​ច្រើន​​សម្រាប់​​បាតុភូត​​ ​"ភ្នែកទ្វារ“ នៅហូយ​អាន ( Hoi An)​។ អ្នក​ស្រាវ​ជ្រាវ​ជា​ច្រើន​នាក់ បាន​ចាត់ទុក​ថា ​"ភ្នែកទ្វារ" ​ទាំង​នេះ​ប្រហែល​​មាន​វត្តមាន ​តាំង​ពី​ជនជាតិ​ចិនចូលមករកស៊ីធ្វើ​អាជីវកម្ម​ នៅ​កំ​ពង់​ផែ​ពាណិជ្ជកម្ម​ ហូយ​អាន ( Hoi An) ក្នុង​សតវត្សរ៍​ទី​ ១៧ -១៨​ ។  អ្នក​ស្រាវ​ជ្រាវ​វប្បធម៌​លោក ភូង​ តឹន​ដុង (Phung Tan Dong) ជា​មនុស្ស​ម្នាក់​ ដែល​មាន​ទំ​នាក់​ទំ​នង​ជិត​ស្និទ្ធ​ជាមួយ​ទី​ក្រុង ហូយអាន (Hoi An) ​ចាត់​ទុក​ថា  ទំ​នៀម​គោរពបូជា​ "ភ្នែកទ្វារ" ​ការតុប​តែង​ និង​ឆ្លាក់​ "ភ្នែកទ្វារ"​​​ គឺ​ផ្អែក​លើ​ទ្រឹ​ស្ដីនិមិត្ដនិយម​។​ នោះ​​ជា​​ទំ​នៀមគោរពបូជាអាទិទេព​​ទ្វារ​ គឺ​​ជា​​អាទិទេព​​​​យា​ម​​​ផ្ទះ​ និងយាមប្រាសាទ​​។

ភ្ញៀវ​ទេសចរ​បរទេស​ជា​ច្រើន​នាក់​ ពិតជា​មាន​ការ​ភ្ញាក់​ផ្អើល​ និង​ចាប់​អារម្មណ៍​យ៉ាង​ខ្លាំង​ចំពោះ​បាតុភូត​​ចម្លែក​នេះ​។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ​/VNP

យោង​តាម​ការ​វិភាគ​របស់​គាត់​ ទំ​នៀមគោរពបូជាអាទិទេព​ទ្វារ​នៅ​ ហូយអាន (Hoi An) ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​សាមញ្ញ​ ក្លាយ​ជា​ “ភ្នែកទ្វារ” បន្តិច​ម្តង​ៗ​។ នេះ​ជា​ការ​បង្ហាញ​ពី​ការ​រួម​ផ្សំ និងផ្លាស់ប្តូរ​វប្បធម៌​។ ​ជាពិ​សេស ​ជាមួយ​នឹង​វប្ប​ធម៌​របស់​ជន​ជាតិ​ចិន​នៅ​វៀត​ណាម​ ​ដែល​ពាណិជ្ជករ​ទាំង​នេះ​​បានមក​រស់​នៅ​ និង​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​ នៅ​ហូយអាន (Hoi An)​។ ​​ពិសេសភាព​នៃ​ទំ​នៀម​គោរពបូជាអាទិទេព​ទ្វារ​ នៅហូយអាន (Hoi An) គឺភាពចម្រុះ និង​​បម្រែបម្រួល​នៃ​ “ភ្នែកទ្វារ” ​ក្នុង​ទស្សនៈ​​ហុង​ស៊ុយ និងសៀវភៅ​ទស្សនៈវិជ្ជា​។ ឧទាហរណ៍​ ​“ភ្នែកទ្វារ“ ​​មួយ​​គូ​​អាចត្រូវ​​បាន​​រចនា​​ឡើង​តាម​​​ពេល​​វេលា​​ និង​​ឆ្នាំ​​កំ​ណើត​​របស់​​ម្ចាស់​ផ្ទះ​។ នោះ​​​គឺ​ជា​​លក្ខណៈ​​ពិ​សេស​​របស់​ ហូយអាន (Hoi An) បើ​​ធៀប​​នឹង​​ទី​ក្រុង​​​​​​​​​​​​បុរាណ​​ជា​ច្រើន​​ទៀត​ ​នៅ​​តំបន់​​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​។

​ក្រៅ​ពី​ការ​ពន្យល់​ខាង​លើ​ មនុស្ស​មួយ​ចំ​នួន​ក៏​ជឿ​ថា​ ដោយ​សារ​ទី​ក្រុង​ ហូយអាន (Hoi An)​ ធ្លាប់​ជា​កំ​ពង់​ផែ​ពាណិជ្ជកម្ម​ដ៏​ម​មា​ញឹក​ ដោយ​មាន​នាវា​ជា​ច្រើន​ធ្វើ​ដំ​ណើរ​​ទៅ​វិញទៅ​មក​ ប្រជាជន​ទីក្រុង​ ហូយអាន(Hoi An)​ បាន​យក​តម្រាប់​តាម​ទំ​នៀម​ទម្លាប់​របស់​អ្នក​រស់​នៅ​តាម​ដង​ទន្លេ​ជា​ច្រើន​កន្លែង​ជុំ​វិញ​ពិភពលោក​ ដោយ​​គូស​ភ្នែក​មួយគូ ដាក់​សង​ខាង​ក្បាល​ទូក​ ដោយ​សង្ឃឹម​ថា​ អាទិទេព​នឹង​នាំ​ទូក​ឆ្លង​កាត់​ព្យុះ​ ហើយ​ចាប់​ពី​ពេល​នោះ​មក​ “ភ្នែកទ្វារ” ក៏​បាន​តុប​​តែង​នៅ​ផ្ទះ​ ដែល​មាន​អត្ថន័យ​ស្រដៀង​គ្នា​នោះដែរ​។​

“ភ្នែកទ្វារ”​ នៃ​​វត្ត​ស្ពាន​ដែល​ជា​សំណង់​ស្ថាបត្យកម្ម​បុរាណ​ដ៏​ល្បី​ល្បាញ​ ជា​តំ​ណាង​ទី​ក្រុង​​បុរាណ​ ហូយអាន (Hoi An) ។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ​/VNP

ទោះ​ជា​មាន​ការ​ពន្យល់​យ៉ាង​ណា​ក្តី​ ក្នុង​គំនិត​របស់​ប្រជាជន​នៃទីក្រុង ហូយអាន( Hoi An) ជា​ច្រើន​ជំនាន់​ គឺ “ភ្នែកទ្វារ” តែង​តែ​ចាត់​ទុក​ជា ​កែវ​ភ្នែកទិព្វ​​យាម​ផ្ទះ​។ “ភ្នែកទ្វារ” មាន​មុខ​ងារ​បំណែងចែក​សភាវៈល្អ​និង​អាក្រក់​ មនុស្សល្អ​ និង​មនុស្ស​អាក្រក់​ ល្អ​និង​អាក្រក់​... ហើយ​ថែម​ទាំង​បង្ហាញ​ពី​បំណងប្រាថ្នាចង់​​មាន​ជី​វិត​រុង​រឿង​ និង​សុភមង្គល​។ បំណង​ប្រាថ្នា​ជៀស​វាង​សភាវៈ​អាក្រក់​ និង​ហានិភ័យ​; កុំ​អោយ​សភាវៈ​អាក្រក់​ចូល​មក​​លុក​​លុយ​ក្នុង​ផ្ទះ​ បង្ក​ភាព​​ច្របូក​ច្រល់​ក្នុង​គ្រួសារ​ រកស៊ី​បរាជ័យ​...

ភ្នែកទ្វារ”​​ មាន​វត្ត​មាន​នៅ​ផ្ទះ​បុរាណ​ភាគ​ច្រើន​នៃ​ទី​ក្រុង​ ហូយអាន (Hoi An) ។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ​/VNP

ក្រៅ​ពី​ការ​​ពន្យល់​​អំពី​​ទំនៀម​​នៃ​​ការ​​គោរព​​បូជា​​អាទិទេព​ទ្វារ​​នោះ​ ក៏​​មាន​​មតិ​​មួយ​​ថា​ “ភ្នែកទ្វារ”​​​ ត្រូវ​​បាន​​បង្កើត​​ឡើង​​ពី​​ទំ​នៀម​​​​គូរ​​ភ្នែក​​ទូក​​របស់​​ប្រជាជន​ ហូយ​អាន (Hoi An) បុរាណផងដែរ។ រូបថត៖ ថាញហ្វ័រ​​/VNP

ដោយ​បាន​ឆ្លង​កាត់​ការវិវត្តជាច្រើនជំនាន់ ជាមួយ នឹងការប្រែប្រួល​ជា​ច្រើន​ក្នុង​សង្គម​ ទី​ក្រុង​បុរាណ​ ហូយ​អាន (Hoi An) សព្វ​ថ្ងៃ​នេះ​នៅតែ​រក្សា​បាន​នូវ​តម្លៃ​របស់​ខ្លួនដែលជា​ទី​ក្រុង​បេតិកភណ្ឌ​មួយ​ តាម​បណ្តោយ​​ទន្លេ​ ហ័យ (Hoai) រួមទាំង​ លក្ខណៈ​វប្បធម៌​​ពិសេស​នៃ​ជំនឿ​គោរព​បូជា​ “ភ្នែកទ្វារ”៕.

•  
• អត្ថបទ​និង​​រូប​ថត​៖ ថាញ់ហ្វ័រ/VNP
• ប្រែសម្រួលដោយង្វៀន​យ៉ាង