បរមរាជវាំងថាំងឡុង (រូបថត៖ TTXVN)  

  តំបន់មជ្ឈមណ្ឌលនៃព្រះបរមរាជវាំងថាំងឡុង (រូបថត៖ Vietnam+)  

ព្រះបរមរាជវាំងថាំងឡុង (ស្ថិតនៅអាគារលេខ ១៨ ផ្លូវ Hoang Dieu ទីក្រុងហាណូយ) ត្រូវបានក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវ និងអ្នកបុរាណវត្ថុវិទ្យាជីកគាស់កកាយ ក្នុងឆ្នាំ ២០០២ លើផ្ទៃដីសរុប ១៩.០០០ ម៉ែត្រការ៉េ ដែលជាការជីកគាស់កកាយធំបំផុតនៅវៀតណាម និងតំបន់អាស៊ីអាគ្លេយ៍ទាំងមូលនាគ្រានោះ។ ការជីកគាស់កកាយនោះ បានបង្ហាញស្នាកស្នាមនៃព្រះបរមរាជវាំងថាំងឡុង ក្នុងដំណើរការប្រវត្តិសាស្ត្រអូសបន្លាយតាមរយៈ ១៣ សតវត្ស ពេញមួយរាជវង្ស Ly, Tran, Le, Mac និង Nguyen (១០១០-១៩៤៥) ជាមួយនឹងបេតិកភ័ណ្ឌនិងវប្បធម៌ច្រើនស្រទាប់។ នាខែសីហា ឆ្នាំ ២០១០ គណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនៃអង្គការអប់រំ វិទ្យាសាស្ត្រ និងវប្បធម៌នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ (UNESCO) បានអនុម័តលើសេចក្តីសម្រេចចិត្តមួយ ដោយទទួលស្គាល់ប្រព័ន្ធបរមរាជវាំងថាំងឡុង-ហាណូយ  ជាបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ពិភពលោក។ លោក Christian Manhart ប្រធានតំណាងការិយាល័យ UNESCO ប្រចាំនៅវៀតណាមបានអះអាងថា៖ ព្រះបរមរាជវាំងថាំងឡុង បង្ហាញពីការផ្លាស់ប្តូរវប្បធម៌ និងឥទ្ធិពលជាច្រើន តាមរយៈ ១៣ សតវត្ស ទូទាំងតំបន់អាស៊ី។

ចាប់តាំងពីការជីកគាស់កកាយបុរាណវត្ថុវិទ្យាលើកដំបូង  និងជាពិសេសបន្ទាប់ពីការទទួលស្គាល់ជាបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ពិភពលោកមក ព្រះបរមរាជវាំងថាំងឡុង តែងតែទទួលបានការយកចិត្តទុកដាក់ជាពិសេសពីភ្នាក់ងារគ្រប់គ្រងរដ្ឋ ក៏ដូចជាអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រជាតិនិងអន្តរជាតិ។ របាយការណ៍ក្នុងសិក្ខាសាលាវិទ្យាសាស្ត្រអន្តរជាតិ ក្រោមប្រធានបទ “រយៈពេល ២០ ឆ្នាំនៃការស្រាវជ្រាវដើម្បីអភិរក្ស និងផ្សព្វផ្សាយបេតិកភណ្ឌ ព្រះបរមរាជវាំងថាំងឡុង” បានប្រព្រឹត្តទៅនៅទីក្រុងហាណូយនាពេលថ្មីៗនេះ ដោយបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា៖ បន្ទាប់ពីត្រូវបានអង្គការ UNESCO ចុះបញ្ជី ក្នុងឆ្នាំ ២០១០ បេតិកភណ្ឌនេះត្រូវបានលើកតម្កើងតាមទម្រង់ជាច្រើន ការជីកគាស់កកាយបុរាណវត្ថុបានបន្តបង្ហាញអាថ៌កំបាំងបន្ថែមទៀតអំពីព្រះបរមរាជវាំង ថាងឡុង។ គួរកត់សំគាល់ថា រហូតមកដល់ពេលនេះ ការប្តេជ្ញាចិត្តចំនួន ៨ របស់នាយករដ្ឋមន្ត្រីវៀតណាមចំពោះគណៈកម្មាធិការបេតិកភណ្ឌពិភពលោកស្តីពីតំបន់បេតិកភណ្ឌ ព្រះបរមរាជវាំងថាំងឡុង ត្រូវបានទីក្រុងហាណូយ និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធអនុវត្តប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។ សាស្ត្រាចារ្យរង លោកបណ្ឌិត Tran Duc Cuong ប្រធានសមាគមវិទ្យាសាស្ត្រប្រវត្តិសាស្ត្រវៀតណាម និងលោកបណ្ឌិត Phan Thanh Hai សមាជិកក្រុមប្រឹក្សាបេតិកភណ្ឌជាតិបានអះអាងថា៖

“កាលពី២០ឆ្នាំមុន និងជាពិសេសរយៈពេល ជាង១០ឆ្នាំមកនេះ ជាក់ស្តែងគឺ ១២ឆ្នាំ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១០ ខណៈដែលព្រះបរមរាជវាំងថាំងឡុង ត្រូវបានទទួលស្គាល់ជាបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌ពិភពលោក អាចនិយាយបានថា ការអភិរក្ស   និងស្រាវជ្រាវ ដើម្បីបន្តអភិរក្ស និងផ្សព្វផ្សាយគុណតម្លៃនៃបរមរាជវាំងថាំងឡុង - ហាណូយ ត្រូវបានអនុវត្តដោយភាពបន្ទាន់ និងប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់”។

“ប្រការដែលសំខាន់បំផុតនៅទីនេះ គឺរួមជាមួយនឹងការលេចឡើងនៃបេតិកភណ្ឌបែបនេះ ការយល់ដឹងនៃការអភិរក្សនិងការលើកកម្ពស់បេតិកភណ្ឌត្រូវបានពង្រឹងកាន់តែខ្លាំងឡើងទាំងនៅក្នុងប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងរបស់រដ្ឋក៏ដូចជានៅក្នុងសហគមន៍។ ទាំងនេះមានសារៈសំខាន់ណាស់ ហើយខ្ញុំគិតថានេះគឺជាគន្លឹះដើម្បីជួយទីក្រុងហាណូយក៏ដូចជាប្រជាជនវៀតណាមទូទៅអាចរក្សា និងលើកតម្កើងតម្លៃនៃបរមរាជវាំង Thang Long ឲ្យកាន់តែប្រសើរឡើង”។

យោងតាមទស្សនៈរួមរបស់អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រជាតិនិងអន្តរជាតិជាច្រើន ការស្រាវជ្រាវ អភិរក្ស និងលើកកម្ពស់តម្លៃបេតិកភណ្ឌ គឺជាដំណើរការរយៈពេលវែង ដែលទាមទារឱ្យមានការរៀបចំផែនការ និងអនុវត្តប្រកបដោយលក្ខណៈយុទ្ធសាស្ត្រ។ តាមទស្សនៈនេះ សាស្ត្រាចារ្យបណ្ឌិត Ueno Kunikazu សាកលវិទ្យាល័យ នារី Naza - ជប៉ុនបានចាត់ទុកថា ការបន្តដំណើរការស្រាវជ្រាវបុរាណវត្ថុសម្រាប់បរមរាជវាំងថាំងឡុង គឺមានសារៈសំខាន់ណាស់។ ដោយសារតែការស្រាវជ្រាវកាន់តែច្រើននឹងរកឃើញបញ្ហាថ្មីកាន់តែច្រើន ដែលជាភស្តុតាងច្បាស់លាស់នៃប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់បរមរាជវាំងថាំងឡុង   ជាហេតុ បន្តលើកកម្ពស់តម្លៃលេចធ្លោជាសាកលនៃបេតិកភណ្ឌនេះ។

តាមទស្សនៈរបស់ទីភ្នាក់ងារគ្រប់គ្រង លោក Nguyen Thanh Quang នាយកមជ្ឈមណ្ឌលបេតិកភណ្ឌបរមរាជវាំងថាំងឡុង - ហាណូយ បានឲ្យដឹងថា៖ ផែនការគ្រប់គ្រងសម្រាប់បរមរាជវាំងថាំងឡុង ដំណាក់កាល ២០២១-២០២៥ ទិសដៅដល់ឆ្នាំ ២០៣០ ចក្ខុវិស័យដល់ឆ្នាំ ២០៤៥ ដោយឈរលើមូលដ្ឋានវាយតម្លៃលទ្ធផលនៃការអនុវត្តផែនការគ្រប់គ្រងតំបន់បរមរាជវាំងថាំងឡុង ឆ្នាំ ២០១៣ ព្រមទាំងវិភាគស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ននៃតំបន់បេតិកភណ្ឌនៅក្នុង រយៈពេលបច្ចុប្បន្ន។ ពីទីនោះ ចាត់វិធានការដើម្បីធានាប្រភពដើម និងលក្ខណៈពេញលេញតំបន់បរមរាជវាំងថាំងឡុង  ជាឃ្លាំងចំណេះដឹងពិតប្រាកដអំពីបុរាណវត្ថុវិទ្យា វប្បធម៌ ដែលទាក់ទងនឹងដំណើរការប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់វៀតណាម”។

“ប្រសិនបើតម្រង់ទិសដល់ឆ្នាំ ២០៣០ ដោយមានចក្ខុវិស័យដល់ឆ្នាំ ២០៤៥ គឺបរមរាជវាំងថាំងឡុង គឺជាគោលដៅសំខាន់របស់ទីក្រុងហាណូយ។ អនុវត្តន៍សេចក្តីសម្រេចចិត្តលេខ ០៩ របស់ទីក្រុងហាណូយ យើងប្តេជ្ញារក្សាបេតិកភណ្ឌ ដោយមានមុខងារ ៣ យ៉ាងគឺ ថែរក្សា ជួសជុល និងលើកតម្កើងតម្លៃនៃបរមរាជវាំងថាំងឡុង ដើម្បីឱ្យបេតិកភណ្ឌនេះជាទ្រពសម្បត្តិសម្រាប់បច្ចុប្បន្នកាល និងសម្រាប់អនាគតកាល”។

ថ្លែងក្នុងសិក្ខាសាលា “រយៈពេល ២០ ឆ្នាំនៃការស្រាវជ្រាវដើម្បីអភិរក្ស និងលើកកំពស់បេតិកភណ្ឌបរមរាជវាំងថាំងឡុង” លោក Lazare Eloudou Assomo នាយកមជ្ឈមណ្ឌលបេតិកភណ្ឌពិភពលោកបានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះប្រសិទ្ធភាពនៃការអនុវត្តគម្រោងរបស់រដ្ឋាភិបាលទីក្រុងហាណូយនេះ។ លទ្ធផលនៃសកម្មភាពស្រាវជ្រាវ និងអភិរក្សលើកកំពស់គុណតម្លៃនៃបរមរាជវាំងថាំងឡុង ដែលជាកេរដំណែលប្រវត្តិសាស្ត្រ និងវប្បធម៌ដ៏មានសារសំខាន់ ចំពោះប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏យូរអង្វែងរបស់វៀតណាម។

លទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវ អភិរក្ស និងផ្សព្វផ្សាយបេតិកភណ្ឌក្នុងរយៈពេល ២០ឆ្នាំកន្លងមកនេះ គឺជាមូលដ្ឋាន និងគ្រឹះដ៏រឹងមាំសម្រាប់តំបន់បេតិកភណ្ឌពិភពលោក បរមរាជវាំង ថាំងឡុង ឆ្ពោះទៅកាន់ដំណាក់កាលបន្ទាប់ ដែលជាការតម្រង់ទិសដើម្បីសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោកនេះឈានចូលដំណាក់កាលបន្ត នោះគឺក្លាយទៅជាឧទ្យានវប្បធម៌ប្រវត្តិសាស្ត្រ   ដែលជាគោលដៅប្រកបដោយសុវត្ថិភាព ស្រស់ស្អាត និងបង្កប់នូវស្លាកស្នាមវប្បធម៌ និងប្រវត្តិសាស្ត្រនៃរដ្ឋធានីហាណូយដែលមានអាយុកាលរាប់ពាន់ឆ្នាំ៕