មកទស្សនាក្លឹប Kendo ថាំងឡុង (Thang Long) នៅមណ្ឌលសមូហភាពយ៉ាងវ៉ (Giang Vo) ក្រុងហាណូយ យើងខ្ញុំបានទស្សនាផ្ទាល់បរិយាកាសហ្វឹកហាត់យ៉ាងស្វាហាប់ នៃសិស្សចំនួន៥០នាក់។ សម្លេងហូ សូរដាវឫស្សីបះគ្នាផោះៗ រួមជាមួយសន្ទុះជើងគ្រឹបៗ ធ្វើឲ្យសាលាគុនហាក់ដូចជាចង់ផ្ទុះឡើងអញ្ចឹង។
ឯកសណ្ឋានមានលក្ខណៈជា ឯកសណ្ឋានអ្នកគុននិយម samurai ដែរ បង ឡេហាយសើន (Le Hai Son) អ្នកទទួលបន្ទុកក្លឹបឲ្យដឹងថា៖ Kendo ជាក្បាច់គុនមានប្រភពពីប្រទេសជប៉ុន។ ភាសាជប៉ុន “Ken” មានន័យថាដាវ “do” មានន័យថាគុណធម៌។ Kendo មានន័យថាដាវគុណធម៌ ឬគុណធម៌អ្នកកាន់ដាវ។
តាមបងសើន (Son) ក្បាច់គុន Kendo បានជ្រាបចូលមកប្រទេសវៀតណាម ប្រហែលនៅដើមឆ្នាំ២០០០។ ដំបូង Kendo បង្រៀនតែប្អូនៗ ជាកូនជនជាតិជប៉ុន ដែលមកធ្វើការនៅក្រុងហាណូយ។ ក្រោយមក ក្បាច់គុននេះ សន្សឹមៗ បានជនជាតិវៀតណាមតាមរៀននិងហ្វឹកហាត់។ សព្វថ្ងៃ ចលនាហាត់ក្បាច់គុន Kendo ពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃកាន់តែរីកចម្រើន មិនត្រឹនតែនៅក្រុងហាណូយទេ ថែមទាំងមាននៅតាមខេត្តក្រុងទូទាំងប្រទេសទៀតផង។
Kendo មានវត្តមាននៅវៀតណាម ប្រហែលចុងទសវត្សរ៍៩០។ មកដល់ឆ្នាំ២០០៩ ក្លឹប Kendo វៀតណាម បានបង្កើតជាផ្លូវការ ដោយមានសាខានៅក្រុងហាណូយ ទីក្រុងហូជីមិញ គូសបញ្ជាក់ជំហានអភិវឌ្ឍន៍ថ្មី នៃចលនាហាត់ក្បាច់គុន Kendo នៅវៀតណាម។ មិត្តយុវវ័យស្វែងរកមកជាមួយក្បាច់គុន Kendo មិនត្រឹមតែហាត់កាយសម្បទា នៅទាំងមកទីនេះដើម្បីសិក្សាសីលធម៌សង្គម។ បង្កើតចាប់ពីខែសីហា ឆ្នាំ២០១៤ ក្លឹប Kendo ថាំងឡុង (Thang Long) ជាទីលានកម្សាន្ត ដ៏មានប្រយោជន៍សម្រាប់មនុស្សទាំងអស់គ្នា ដែលស្រឡាញ់ដាវគុណធម៌ និងវប្បធម៌ជប៉ុន។ ហាត់សមាធិ ជួយ kendoka រំសាយអារម្មណ៍ និងបង្កើតភាពលំនឹងជូនរាងកាយ ក្រោយម៉ោងហាត់។ |
មកជាមួយ Kendo សិស្សគុន (kendoka) មិនត្រឹមតែបានសិក្សាអំពីសិល្បៈដាវ នៅទាំងបានសិក្សាសីលធម៌អ្នកកាន់ដាវ - ឬនៅហៅថា ចរិតអ្នកកាន់ដាវ។ “សីលធម៌” បានហាត់ពត់ដោយស្មារតីផ្ចិតផ្ចង់ បដិសណ្ឋារស្មោះត្រង់ជាមួយអ្នករួមថ្នាក់ គោរពគ្រូ និងដាច់ខាតមិនប៉ះពាល់ដល់អ្នកដដៃ។ តាមទស្សនទានរបស់ kendoka ការឈ្នះខ្លូនឯងសំខាន់ជាង បើប្រៀបជាមួយការឈ្នះលើដែគូ។
Kendo ជាក្បាច់គុនពង្រីកចេញពីក្បាច់គុនបុរាណជប៉ុន - Kenjutsu។ ក្បាច់គុននេះ កកើតនៅសម័យ Meiji (ប្រហែលសតវត្សរ៍ទី១៩) សម្រាប់អ្នកចម្បាំងហាត់។ ក្រោយសង្គ្រាមលោកលើកទី២ ក្បាច់គុននេះ បានស្តាឡើងវិញ និងចាត់ទុកជាមុខកីឡាផ្លូវការនៅឆ្នាំ១៩៤៦។ Kendo រីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័ស ហើយបានដាក់ចូលក្នុងប្រព័ន្ធសិក្សាជប៉ុន។ មកដល់សព្វថ្ងៃ មនុស្សជាង១០លាននាក់នៅលើពិភពលោក បានចូលរួមហាត់ Kendo។ |
បទដ្ឋានហ្វឹកហាត់ Kendo មិនត្រឹនតែជួយសិស្សគុនរំសាយភាពតានតឹង ក្រោយពេលធ្វើការហត់នឿយ ហាត់បំប៉ន់សុខភាព នៅទាំងមានការរីកចម្រើនខាងភាពជឿជាក់ និងភាពហ្មឹងម៉ាត់។ “Kendo ជួយឲ្យខ្ញុំសម្រេចចិត្តឆាប់រហ័ស ចំគោលដៅជាង នៅរាល់ស្ថានការការងារលំបាកស្មុគស្មាញ” - បងសើន (Son) ចែករំលែកជាមួយយើងខ្ញុំអំពីអត្ថប្រយោជន៍ នៃការហាត់ក្បាច់គុន Kendo។
មកជាមួយទីលានហាត់ Kendo សិស្សគុនបានសម្រប់ចូលបរិស្ថានហ្វឹកហាត់ជិតស្និទ្ធ ស្ងៀមស្ងាត់មិនប៉ូឡែ និងមានវិន័យ។ ដើម្បីចូលរួមហ្វឹកហាត់ Kendo សិស្សគុនត្រូវត្រៀមឈុតឧបករណ៍រួមមាន៖ អាវក្រោះ (Bogu) របាំងមុខ (men) ក្រោះការពារកដៃ (kote) ក្រោះការពារខ្លួន (do) ក្រោះការពារចង្កេះ (tare) អាវគុន (dogi) ខោគុន (hakama) ខ្សែក្រវាត់ (himo) កន្សែង (tenugui) និងសំខានបំផុត គឺដាវឫស្សី (shinai)។
ជាអាវុធសំខាន់របស់ kendoka ម្នាក់ shinai បានធ្វើអំពី៤បន្ទះឫស្សីប្រគួបជាមួយគ្នា ក្បាលទាំងសងខាងក្រងលំនឹងដោយដែកថែប។
ពេលចូលរៀនដំបូង kendoka នឹងបានគ្រូបង្រៀន (sensei) សិស្សច្បង (sempai) ណែនាំលក្ខន្តិកៈសារវន្ត របស់ Kendo ដូចជាពិធីហ្វឹកហាត់ ឧបករណ៍ហាត់ លំហាត់ផ្តើមដំបូង ក្បាច់ដាវមូលដ្ឋាន និងកាយវិការការពារ។ ប្រព័ន្ធបច្ចេកទេសរបស់ Kendo រួមមានបួនស្នៀតមូលដ្ឋាន៖ Men, Kote, Do និង Tsuki។ Men ជាស្នៀតវាយសំពងចំក្បាលដៃគូ។ Kote ស្នៀតវាយចំកដៃដៃគូ។ ស្នៀតវាយចំពោះដៃគូហៅថា Do។ Tsuki បានចាត់ទុកជាស្នៀតវាយខ្ពស់ ពេល kendoka ប្រើដាវចាក់ចំបំពង់កដៃគូ។
ទោះបីមានតែ៤ស្នៀតវាយមូលដ្ឋាន ប៉ុន្តែនេះសុទ្ធតែជាស្នៀត “ស្នៀតផ្តាច់ជីវិត” (គ្រាន់តែមួយស្នៀតអាចប្រហារដៃគូ) ស្នងបន្តភាពប្រណិតពីគុនប្រពៃណីចំណាស់របស់ជប៉ុន។ ដើម្បីហាត់ជំនាញស្នៀតវាយនេះ kendoka ត្រូវអត់ធ្មត់ហាត់ក្នុងអំឡុងពេលដ៏យូរ ជាមួយលំហាត់មានកម្រិតពិបាកផ្សេងគ្នា។
សិស្សថ្មី នឹងបានណែនាំអំពីពាក្យហូដោយភាសាជប៉ុន។ kendoka ថ្មី អនុវត្តហាត់បន្លាស់ទីជាមូលដ្ឋាន...។ល។ ដាវឫស្សី (shinai)បានប្រើជំនួសដាវជប៉ុន Katana ក្នុងការហ្វឹកហាត់។ ដាវបានធ្វើអំពី៤បន្ទះឫស្សីប្រគួបជាមួយគ្នា ក្រងជាប់ ដោយខ្សែព្រ័ត្រ ឬដែកថែប។ បងឡេហាយសើន (Le Hai Son) (ទទួលបន្ទុកក្លឹប Kendo ថាំងឡុង - Thang Long) ណែនាំឲ្យសិស្សថ្មី អំពីបច្ចេកទេសដើរស្នៀតគុន Kendo។ ហាត់ Kendo ទាមទារសិស្សត្រូវខិតខំហាត់ពត់ស្នៀតវាយ រហូតដល់ស្ទាត់ជំនាញ។ ស្នៀតតែមួយ ប៉ុន្តែទាមទារភាពរហ័ស និងប្រាកដ ចំគោលដៅ នឹងកើនឡើងទៅតាមការហាត់របស់មនុស្សម្នាក់ៗ។ Kendoka ចែកជាពីរក្រុម ហាត់ក្បាច់វាយប្រហារនិងការពារ។ រក្សាចរិតមនុស្សធម៌ ការគោរព និងសុជីវធម៌ រវាងមនុស្ស ជាគោលដៅមួយក្នុងចំណោមគោលដៅហាត់ពត់របស់ kendoka។ ដើម្បីធានាសុវត្ថិភាពក្នុងការងារហ្វឹកហាត់ សិស្ស Kendo ត្រូវបំពាក់អាវក្រោះការពារគ្រប់ប្រភេទ។ ក៏ដូចជាក្បាច់គុនផ្សេងៗ របស់ជប៉ុន kendoka ហ្វឹកហាត់ និងប្រកួតដោយបាទជើងទទេ។ ហេតុនេះទីកន្លែងហាត់ Kendoល្អបំផុត គឺនៅក្នុងសាលាគុន ឬកីឡដ្ឋានប្រកួតធំ ដែលមានកម្រាលឈើនិងកម្រិតស្វិតល្អ សម្រាប់កាយវិការជញ្រ្ចំជើង។ Kendo មានតែ៤ស្នៀតវាយប្រហារមូលដ្ឋាន ទៅលើគោលដៅគឺ ចំពីលើក្បាល កដៃ ពោះនិងបំពង់កដៃគូ។ ដាវគុណធម៌មូលដ្ឋានស្ថិតនៅក្នុង៤ពាក្យ ខ្យល់ ដាវ កម្លាំងកាយ ចុះសម្រុងតែមួយ (ki, ken, tai, ichi)។ ហាត់ Kendo គឺត្រូវហាត់ធ្វើដូចម្តេច កម្លាំងខ្យល់ ជា្របចូលដាវ គួបជាមួយកម្លាំងនៃរាងកាយ ដើម្បីកម្លាំងទាំងអស់នោះ ចុះសម្រុងតែមួយ។ ទ្រឹស្តីនៃ Kendo ជាការហាត់ពត់សម្បត្តិចរិយារបស់មនុស្ស តាមរយៈការផ្សារភ្ជាប់ជាមួយមូលភាពនៃ Katana (ដាវ)។ ហេតុនេះ ការយកឈ្នះខ្លួនឯងសំខាន់ជាង បើប្រៀបជាមួយការយកឈ្នះលើដៃគូ។ ចុងម៉ោងហាត់ គ្រូនឹងជ្រើសយក kendoka ដែលមានកម្រិតវិជ្ជាស្ម័គ្រស្មើគ្នា ដើម្បីប្រកួតមិត្តភាព ជួយសិស្សអាចសង្កេតនិងសិក្សា ទៅវិញទៅមក។ កាយវិការបានហាត់ទៅវិញទៅមកច្រើនដង ក្នុងស្ថានភាពដែលបានកំណត់ជួយ kendoka ស្ទាត់ជំនាញក្នុងការវាយប្រហារ។ ក្នុងបទដ្ឋានហាត់ពត់ kendoka តែងតែដោះដូរពិភាក្សាជាមួយគ្នាពីរបៀបអនុវត្តគឺការវាយចំបច្ចេកទេស។ |
ទោះបីជាក្បាច់គុនទើបបាននាំចូលថ្មីៗ ប៉ុន្តែ kendoka វៀតណាមសម្រេចបានប្រយោជន៍គួរកត់សម្គាល់ នៅលើទីលានប្រកួត Kendo តំបន់និងអន្តរជាតិ ក្នុងនោះមានមេដាយមាសឯកបុរស នៃពាន់រង្វាន់ Kendo អាស៊ីអាគ្នេយ៍ (២០០៧ ២០១៣) មេដាយសំរឹទ្ធក្រុមបុរស វគ្គបុរសបីនាក់នៃពាន់រង្វាន់ Kendo Hong Kong បើកចំហរឆ្នាំ២០១៤៕
អត្ថបទ៖ ត្រឹនហ៊ីវ រូបថត៖ ខាញ់ឡុង