បើយោងតាមសមាគមកែច្នៃនិងនាំចេញជលផលវៀតណាម (VASEP) ឲ្យដឹងថា កិច្ចព្រមព្រៀង EVFTA ដែលទើបតែត្រូវបានអនុម័តដោយរដ្ឋសភាវៀតណាមនឹងនាំមកនូវឱកាសជាច្រើនសម្រាប់វិស័យនាំចេញនានារបស់វៀតណាម រួមទាំងវិស័យជលផលផងដែរ។ ដោយវានឹងជួយឲ្យមានការស្តារបរិមាណនៃនាំចេញឡើងវិញ បន្ទាប់ពីការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩ ។
សហភាពអឺរ៉ុបគឺជាទីផ្សារនាំចេញជលផលធំជាងគេទី ២ (បន្ទាប់ពីសហរដ្ឋអាមេរិក) ដោយស្មើនឹង ១៧% ដល់ ១៨% នៃតម្លៃនាំចេញជលផលសរុបរបស់វៀតណាម។ ជាពិសេសការនាំចេញបង្ការទៅកាន់សហភាពអឺរ៉ុបស្មើនឹង ២២ % នៃចំណែកទីផ្សារត្រីប្រាស្មើនឹង ១១ % ហើយផលិតផលគ្រឿងសមុទ្រផ្សេងៗទៀតស្មើនឹង ៣០ ដល់ ៣៥ %…
ការដែលរដ្ឋសភាវៀតណាមផ្តល់សច្ចាប័នលើកិច្ចព្រមព្រៀង EVFTA (នាថ្ងៃទី ៨ មិថុនា) នោះ បើតាម VASEP បានឲ្យដឹងថា ការចូលរួមក្នុងបណ្តាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី (FTA) ជំនាន់ថ្មី ដូចជា EVFTA នេះ នឹងនាំមកនូវឱកាសជាច្រើនសម្រាប់ការនាំចេញជលផល ជាពិសេសគឺឱកាសដែលមកពីការកាត់បន្ថយពន្ធនាំចូលនិងនាំចេញ។
ជាក់ស្តែង មានផលិតផលកែច្នៃមួយចំនួនដែលដាក់ពន្ធមូលដ្ឋាននៅកម្រិតខ្ពស់(២០%) នឹងត្រូវបានកាត់បន្ថយភ្លាមៗ ចុះត្រឹម ០% (ដូចជាអយស្ទ័រ លៀសសមុទ្រ មឹក មឹកបំពង់យក្យ គ្រែងឈាម និងអាបាឡូនកែច្នៃ… ជាដើម)។ ភាគច្រើននៃផលិតផលមឹកកក និងមឹកបំពង់យក្យកកដែលដាក់ពន្ធមូលដ្ឋានពី ៦-៨% នឹងត្រូវបានកាត់បន្ថយភ្លាមៗ ចុះត្រឹម ០% ។ ត្រីធូណាកកក៏ត្រូវបានកាត់បន្ថយពន្ធភ្លាមៗ ចុះត្រឹម ០% ដែរលើកលែងចំឡកត្រីធូណាកក (loin) ដែលត្រូវការកំណាត់រយៈពេល ៧ ឆ្នាំនិងផលិតផលត្រីធូណាកំប៉ុងដែលមានកូតាអនុគ្រោះពន្ធ ០% គឺ ១១,៥០០ តោន។
ផលិតផលផលសំខាន់ៗចំនួនពីរគឺបង្គានិងត្រីប្រាត្រូវបានកំណត់រយៈពេលកាត់បន្ថយពន្ធគឺ៖ បង្គាសកក(HS ០៣០៦១៧៩២) ត្រូវបានកាត់បន្ថយពីពន្ធមូលដ្ឋាន ២០% ចុះត្រឹម ០% ជាភ្លាមៗ ហើយផលិតផលបង្គាផ្សេងៗទៀតត្រូវកំណត់រយៈពេលកាត់បន្ថយពន្ធ ចាប់ពី ៣-៥ ឆ្នាំ ហើយបង្គាកៃច្នៃត្រូវការកំណត់រយៈពេលកាត់បន្ថយពន្ធ គឺ ៧ ឆ្នាំ។ ឯត្រីប្រាត្រូវការកំណត់រយៈពេលកាត់បន្ថយពន្ធគឺ ៣ ឆ្នាំ ហើយត្រីឆ្អើរត្រូវការកំណត់រយៈពេលបន្ថយពន្ធគឺ ៧ ឆ្នាំ។
ដោយការចូលជាសមាជិករបស់អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក រួមជាមួយការចូលរួមកិច្ចព្រមព្រៀង FTA ចំនួន ១៦ ជាមួយប្រទេសនានាដែលក្នុងនោះមានកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីចំនួន ១១ ត្រូវបានចុះហត្ថលេខានិងចូលជាធរមានស្មើនឹង ៥៥ % នៃការនាំចេញជលផល។ ដោយហេតុនេះ កិត្យានុភាពនិងម៉ាក់យីហោនៃជលផលវៀតណាមត្រូវបានលើកកំពស់ ហើយផលិតផលជលផលត្រូវបាននាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារចំនួន ១៦០ នៅជុំវិញពិភពលោក។
|
លើសពីនេះទៀត ការចូលរួមក្នុង FTA ជំនាន់ថ្មី ដូចជា EVFTA ជលផលរបស់វៀតណាមនឹងមានឱកាសពង្រីកទីផ្សារនាំចេញ ហើយបង្កើនការប្រកួតប្រជែងជាមួយដៃគូប្រកួតប្រជែងនានា (ដូចជាឥណ្ឌា ថៃ) ដោយគេមិនទាន់ចូលរួមក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយបណ្តាដៃគូទេ។
ក្នុងរយៈពេល ២០ ឆ្នាំកន្លងមក ការនាំចេញជលផលរបស់វៀតណាមមានការកើនឡើងជាមធ្យមគឺ ១៣% ក្នុងមួយឆ្នាំពោលគឺពីជាង ៦០០ លានដុល្លារដល់ជិត ៩ ពាន់លានដុល្លារ។ ជលផលគឺជាវិស័យឈានមុខគេមួយ ក្នុងការធ្វើសមាហរណកម្មអន្តរជាតិ។ ផលិតផលជលផលនេះត្រូវបាននាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារចំនួន ១៦០ នៅជុំវិញពិភពលោក ហើយមានការកើនឡើងនូវផលិតផលសំខាន់ៗដូចជាបង្គា (៣.៥-៤ ពាន់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ)។ ត្រីប្រា (១,៨-២,២ពាន់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ); ត្រីធូណានិងមឹកបំពង់យក្ស (១-១,២ ពាន់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ) និងត្រីសមុទ្រផ្សេងៗទៀត (១,២-១,៥ ពាន់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ) …
ក៏ប៉ុន្តែ បើយោងតាម VASEP ឲ្យដឹងថា ក្រៅពីឱកាសក៏នឹងមានបញ្ហាប្រឈមថ្មីសម្រាប់វិស័យជលផលរបស់វៀតណាមដែរ នៅពេលចូលរួមក្នុង EVFTA ដូចជា៖ សហគ្រាសផលិតជលផលត្រូវចាប់យកនិងអនុវត្តបត់បែននិងស្មោះត្រង់លើការកំណត់ពីប្រភពដើមរបស់បណ្តា FTA (ផលិតផលត្រូវឆ្លើយតបនឹងបទបញ្ញត្តិនូវប្រភពដើមដែលកំណត់ខុសគ្នាសម្រាប់ FTA និមួយៗ) និងឆ្លៀតយកការអនុគ្រោះពន្ធគយឲ្យបានច្រើនបំផុត៕
អត្ថបទនិងរូបថត៖ VNP