Chân dung

Hà Hải - nhạc sĩ của những ca khúc dành cho thiếu nhi

Là giáo viên dạy nhạc, lại gắn bó lâu năm với công tác Đội, nhạc sĩ Hà Hải thấu hiểu trẻ thơ và ông đã cho ra đời nhiều ca khúc mà hơn ba thập kỷ qua bao lớp thiếu nhi Việt Nam vẫn hát say sưa.
Những năm thập niên 80, 90 của thế kỷ trước, có lẽ không một ai trải qua tuổi thơ của mình mà không từng nghe qua những câu từ du dương của những bài hát thiếu nhi quen thuộc: “Cá vàng bơi”, “Vì sao chim hay hót”. Cho đến tận bây giờ, khi các ca khúc dành cho thiếu nhi đã phong phú, đa dạng như “trăm hoa đua nở”, chúng ta vẫn được nghe những ca khúc này vang lên ở những không gian, môi trường dành cho thiếu nhi ở khắp mọi vùng miền đất nước. Người ta ví von rằng, mỗi khi nghe ca khúc của ông là một lần được cầm tấm vé trở về tuổi thơ đáng yêu thuở nào.

Như lời của nhạc sĩ Hà Hải chia sẻ, những năm tháng gắn bó với hoạt động phong trào Đoàn, Đội cùng các thế hệ thiếu nhi đã giúp ông hiểu được tâm hồn và những ước mơ trong sáng của trẻ thơ. Chính từ đây đã hình thành trong ông suy nghĩ và mong muốn sáng tác những bài hát nói lên được tình cảm của các em đối với gia đình, nhà trường, thầy cô và cuộc sống xung quanh.


Một số tác phẩm âm nhạc do Nhạc sĩ Nguyễn Hà Hải sáng tác. Ảnh: Trần Thanh Giang



Những tác phẩm dành cho lứa tuổi thiếu nhi của ông được in vào tuyển tập “Bài hát dành cho trẻ mầm non”. Ảnh: Trần Thanh Giang


Các em thiếu nhi bên nhạc sĩ Hà Hải. Ảnh: Trần Thanh Giang


Nhạc sĩ Hà Hải tham dự đêm nhạc tưởng niệm nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Ảnh: Tư liệu

“Nếu các em nhỏ yêu công việc dù là rất nhỏ như trồng một cái cây, nuôi một con vật, đồng thời giúp ông bà bố mẹ những công việc nhỏ trong gia đình và hát lên được điều đó. Đấy mới là phẩm chất của thiếu nhi Việt Nam”,  nhạc sĩ Hà Hải chia sẻ điều mà ông tâm niệm bấy lâu, hay đúng hơn, là triết lý sáng tác của ông. Nhờ đó, những ca khúc vừa ngắn gọn, dễ hiểu, dễ hát của ông đã thành “món quà vô giá”, góp phần xây đắp tâm hồn đẹp cho nhiều thế hệ thiếu nhi Việt Nam.

Hà Hải đến với con đường sáng tác không hẳn là tình cờ. Năm 1971, sau khi tốt nghiệp trường Đại học Sư phạm, Hà Hải đã được phân công về dạy nhạc tại trường cấp 2 Mỹ Đình (Từ Liêm, Hà Nội), đồng thời làm Tổng phụ trách Đội Thiếu niên tiền phong của trường. Trong thời gian này, Hà Hải thường tham gia các lớp tập huấn về các bài hát thiếu nhi để hướng dẫn cho học sinh của trường. Những ca khúc thiếu nhi của các nhạc sĩ nổi tiếng thời đó, như: Phạm Tuyên, Hoàng Vân, Huy Du, Phong Nhã, Mộng Lân, Hoàng Hà… đã hun đúc cho anh tình yêu âm nhạc và động lực sáng tác ca khúc cho thiếu nhi để phục vụ tốt hơn cho các hoạt động Đội.

Năm 1981, Hà Hải sáng tác thành công ca khúc “Hoa thơm dâng Bác”, chào mừng Đại hội Cháu ngoan Bác Hồ toàn quốc lần thứ I. Ca khúc này được chọn là một trong 50 bài hát thiếu nhi hay nhất thế kỷ XX do Báo Thiếu niên Tiền phong, Hội Nhạc sĩ Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Namphối hợp tổ chức bình chọn năm 1999.

Từ năm 1984, ông đã viết tiếp các bài hát “Cá vàng bơi”, “Vì sao chim hay hót”, “Tiếng chào theo em”, những ca khúc thành công cho lứa tuổi thiếu nhi. Chia sẻ về một trong những ca khúc mà ông ấn tượng nhất, nhạc sĩ Hà Hải cho biết: “Đó có lẽ là bài hát Suối cá Bác Hồ. Bởi đây là bài hát tôi đã được chính nhạc sĩ Phong Nhã, Hoàng Hà, Mộng Lân góp ý để hoàn thiện lời, và sau đó bài hát được Đài Tiếng nói Việt Nam thu thanh và phát sóng đúng dịp kỷ niệm sinh nhật Bác, 19/5/1979”. Bài hát còn là kết quả hoàn hảo cho sự nối tiếp truyền thống của thế hệ các nhạc sĩ sáng tác ca khúc cho thiếu nhi Việt Nam.



Nhạc sĩ Hà Hải trong không gian làm việc tại gia đình. Ảnh: Trần Thanh Giang


Vợ chồng nhạc sĩ Hà Hải cùng xem lại những tác phẩm ông từng sáng tác. Ảnh: Trần Thanh Giang


Thời gian rảnh rỗi, ông chăm sóc vườn cây nhỏ tại gia. Ảnh: Trần Thanh Giang


Nhạc sĩ Hà Hải tham gia duyệt một chương trình biểu diễn tại cung Hữu nghị Việt - Xô. Ảnh: Trần Thanh Giang


Nhạc sĩ Hà Hải góp ý cho các tiết mục biểu diễn của câu lạc bộ nghệ thuật "Màu thời gian". Ảnh: Trần Thanh Giang


Nghệ sĩ Quang Lê trao đổi cùng nghệ sĩ Hà Hải trong một lần về nước biểu diễn. Ảnh: Trần Thanh Giang

Tuy sắp bước sang tuổi thất thập, nhưng nhạc sĩ Hà Hải vẫn không tách mình khỏi các phong trào Đoàn, Đội. Hiện nay, ông vẫn tham gia với vai trò như một đạo diễn, tổng duyệt hầu hết các hoạt động văn nghệ lớn của thiếu nhi Thủ đô./.



 

Nhạc sĩ Hà Hải, tên thật là Nguyễn Quang Hải, người được coi là nhạc sĩ của phong trào thiếu nhi Thủ đô nói riêng và thiếu nhi cả nước nói chung. Ông nguyên là Phó Trưởng phòng văn hoá Văn nghệ - Ban Tuyên giáo Thành uỷ Hà Nội, uỷ viên Hội đồng nghệ thuật Thành phố Hà Nội. Các bài hát thiếu nhi nổi tiếng của ông: Hoa thơm dâng Bác, Suối cá Bác Hồ, Vì sao chim hay hót, Cá vàng bơi, Cánh chim đầu đàn…

 
Bài: Thảo Vy - Ảnh: Trần Thanh Giang

Lương y Cao Văn Minh - Bàn tay vàng trong trị liệu xương khớp

Lương y Cao Văn Minh - Bàn tay vàng trong trị liệu xương khớp

Với bàn tay tài hoa và cái tâm của người thầy thuốc, Lương y Cao Văn Minh - người được kế thừa các bài thuốc quý gia truyền của dòng tộc Cao và được đào tạo bài bản tại trường Trung cấp Y dược Tuệ Tĩnh Hà Nội, đã và đang điều trị các bệnh lý về xương khớp, đĩa đệm, thoái hóa đốt sống cổ và bại liệt cho hàng chục ngàn bệnh nhân ở Việt Nam và nước ngoài.

Top