ປີ 1960, ຄັນຄູເສັ້ນໜຶ່ງຍາວກວ່າ 30 ກິໂລແມັດ ໄດ້ກໍ່ສ້າງຂຶ້ນຢູ່ເບື້ອງຊ້າຍຂອງແມ່ນຳ້ ໄດ໋ ຊຶ່ງເຮັດໃຫ້ ເວີນລອງ ກາຍເປັນ ເຂດດິນນຳ້ຖ້ວມ ມີເນື້ອທີ່ກວ້າງເຖິງ 3.500 ເຮັກຕາ ນອນ ຢູ່ບໍລິເວນ 7 ຕາແສງຂອງເມືອງ ຢາວຽນ. ຫຼັງຈາກເປີດບໍລິການ ທ່ອງທ່ຽວເມື່ອປີ 1998, ເວີນລອງ ກາຍເປັນໜຶ່ງໃນບັນດາແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວທີ່ໜ້າຈັບໃຈຂອງແຂວງ ນິງບິ່ງ. ແຕ່ເດືອນ ພຶດສະພາເຖິງເດືອນກັນຍາຂອງແຕ່ລະປີ, ເວີນລອງ ດຶງດູດໄດ້ນັກທ່ອງ ທ່ຽວມາຢ້ຽມຊົມ “ອ່າວ ຮ້າລອງ ເທິງບົກ” ຂອງ ນິງບິ່ງ ນັບເປັນ ຈຳນວນຫຼວງຫຼາຍ.
ເປັນເຂດອະນຸລັກຮັກສາທຳມະຊາດດິນນຳ້ຖ້ວມ ທີ່ມີເນື້ອທີ່ ກວ້າງທີສຸດຂອງເຂດທົ່ງພຽມແມ່ນຳ້ແດງ, ເວີນລອງ ກໍ່ເປັນ ທີ່ຢູ່ອາໄສຂອງຊາດໄມ້, ສັດສາວາສິ່ງ, ຊັບພະຍາກອນທາງນຳ້ຫຼາຍຊະນິດ. ນັ່ງຢູ່ເທິງເຮືອສະເພົາໂດຍຊາວບ້ານ ເວີນລອງ ເປັນຜູ້ພາຍ, ນັກທ່ອງທ່ຽວທັງໄດ້ຮັບຟັງກ່ຽວກັບປະຫວັດສາດ, ວັດທະນະທຳຂອງແຜ່ນດິນແຫ່ງນີ້, ທັງໄດ້ຊົມເບິ່ງນົກຫຼາຍໂຕ ທີ່ສວຍງາມ ແລະ ຄວາມສວຍສົດງົດງາມ, ສະຫງົບສຸກ ຂອງເຂດຊົນນະບົດອີກດ້ວຍ.
 ເຂດອະນຸລັກຮັກສາທຳມະຊາດນຳ້ຖ້ວມ ເວີນລອງ ສ້າງຕັ້ງປີ 1999 ແລະ ເປັນສະຖານທີ່ສ້າງ 2 ສະຖິຕິຂອງສູນກາງ ປື້ມສະຖິຕິ ຫວຽດນາມ ປີ 2010; ເປັນບ່ອນມີຈຳນວນ ວອກກວ່ນດຸ່ຍຈັງ (Trachypithecus delacouri) ຫຼາຍທີ່ສຸດ ແລະ ເປັນບ່ອນມີຮູບແຕ້ມທຳມະຊາດໃຫຍ່ທີ່ສຸດ. ພາບ: ກົງດາດ  ດ້ວຍເນື້ອທີ່ໜ້ານຳ້ ກວ້າງ 3.500 ເຮັກຕາ, ການທ່ອງທ່ຽວ ເວີນລອງ ດ້ວຍທາງນຳ້ໄດ້ຂຸດຄົ້ນແຕ່ປີ 1998. ໃຊ້ເວລານັ່ງເຮືອ 2 ຊົ່ວໂມງ, ນັກທ່ອງທ່ຽວຈະໄດ້ຊົມເບິ່ງທິວທັດທຳມະຊາດ ທີ່ກວ້າງໃຫຍ່ໄພສານຂອງເຂດດິນນຳ້ຖ້ວມ ເວີນລອງ. ພາບ: ຫງວຽນຖັ໋ງ  ໃນໄລຍະເວລາແຕ່ເດືອນພຶດສະພາເຖິງເດືອນມິຖຸນາ, ເທິງໜ້ານຳ້ ເວີນລອງ ເຕັມໄປດ້ວຍສີບົວຂອງດອກບົວ. ພາບ: ກວິ່ງແອງ  ...ແລະ ກໍ່ເປັນລະດູດອກບົວຂີ້ແບ້ອອກດອກ. ພາບ: ແທງຮວ່າ  ເວີນລອງກໍ່ສາມາດກາຍເປັນສວນນົກແຫ່ງໜຶ່ງຍ້ອນມີນົກ 62 ຊະນິດ, 32 ຕະກຸນນົກ, 12 ຊຸດ ແລະ ປະຈຸບັນ ມີນົກຍາງ ຫຼາຍຊະນິດເກືອບ 300 ໂຕ ກຳລັງທຳມາຫາກິນຢູ່ທີ່ນີ້. ພາບ: ຮ່ວາງຮ່າ  ມາຍັງ ເວີນລອງ, ນັກທ່ອງທ່ຽວຈະໄດ້ຮັບຊົມທັດສະນີຍະພາບ ທີ່ກວ້າງໃຫຍ່ໄພສານ, ລະບົບຊາດໄມ້, ສັດສາວາສິ່ງ ທີ່ຫຼາກຫຼາຍຊະນິດ. ພາບ: ແທງຢາງ  ຕາມການພິຈາລະນາທີ່ຫຼ້າສຸດ, ເຂດອະນຸລັກຮັກສາທຳມະຊາດເວີນລອງ ເປັນທີ່ຢູ່ອາໄສຂອງ ວອກກວ່ນດຸ່ຍຈັງ (Trachypithecus delacouri) ທີ່ຫາຍາກເກືອບ 100 ຊະນິດ. ພາບ: ຫງວຽນຖັ໋ງ  ເວີນລອງ ເປັນບ່ອນທີ່ໄດ້ຖືແມ່ນ “ອ່າວ ຮ້າລອງ ເທິງບົກ” ດ້ວຍພູຫີນປູນທີ່ມີຮູບຊົງຕ່າງປະຫຼາດ ເກີດຂຶ້ນເທິງໜ້ານຳ້. ພາບ: ຫງວຽນຖັ໋ງ  ນັກທ່ອງທ່ຽວເຄື່ອນຍ້າຍຂ້າມຜ່ານຖ້ຳຫຼາຍແຫ່ງທີ່ມີຫີນຍ້ອຍ ສວຍງາມດ້ວຍເຮືອສະເພົາ. ພາບ: ທົງທ້ຽນ  ນັກທ່ອງທ່ຽວຊົມເບິ່ງທັດສະນີຍະພາບທີ່ສວຍງາມຂອງ ເວີນລອງ ເທິງເຮືອສະເພົາ. ພາບ: ຮ່ວາງຮ່າ  ພູຫີນປູນຫຼາຍໜ່ວຍມີຮູບຊົງແຕກຕ່າງກັນຄື: ພູແມ່ວກ່າວ, ພູເມີມຊົຍ, ພູຮ່ອມແຊກ, ພູດາບ່ານ ແລະ ອື່ນໆ ຂຶ້ນກັບຄວາມສຳນຶກຂອງນັກທ່ອງທ່ຽວ. ພາບ: ຈີ້ງໂປ້  ຢູ່ ເວີນລອງ, ນອກຈາກລະບົບນິເວດທຳມະຊາດສ່ວນຫຼາຍ ແມ່ນດິນນຳ້ຖ້ວມ ແລະ ປ່າ, ຍັງມີລະບົບທົ່ງນາ, ຫຍ້າ, ໄຮ່ ແລະ ໝູ່ບ້ານອີກດ້ວຍ. ພາບ: ຈີ້ງໂປ້  ເຮືອສະເພົາໄດ້ຊາວທ້ອງຖິ່ນນຳໃຊ້ເປັນພາຫະນະເຄື່ອນຍ້າຍ, ຫາປາຢູ່ເທິງເຂດດິນນຳ້ຖ້ວມ, ຫຼັງຈາກ ເວີນລອງ ພັດທະນາ ບໍລິການທ່ອງທ່ຽວທຳມະຊາດ, ມີເຮືອສະເພົາ 400 ລຳໄດ້ນຳໃຊ້ເພື່ອຂົນສົ່ງນັກທ່ອງທ່ຽວ. ພາບ: ຈ້ອງຈິງ  ດ້ວຍການທ່ອງທ່ຽວ ເວີນລອງ ໃນເວລາ 2 ຊົ່ວໂມງ, ນັກທ່ອງທ່ຽວພຽງແຕ່ເສຍຜູ້ໜຶ່ງ 75.000 ດົ່ງ ແລະ ນີ້ ກຳລັງເປັນບໍລິການນຳມາລາຍຮັບໃຫ້ແກ່ປະຊາຊົນຢູ່ເຂດດິນນຳ້ຖ້ວມແຫ່ງນີ້. ພາບ: ຈ້ອງຈິງ |
ເປັນເຂດອະນຸລັກຮັກສາທຳມະຊາດດິນນຳ້ຖ້ວມ ທີ່ມີເນື້ອທີ່ ກວ້າງທີສຸດຂອງເຂດທົ່ງພຽມແມ່ນຳ້ແດງ, ເວີນລອງ ກໍ່ເປັນ ທີ່ຢູ່ອາໄສຂອງຊາດໄມ້, ສັດສາວາສິ່ງ, ຊັບພະຍາກອນທາງນຳ້ຫຼາຍຊະນິດ. ນັ່ງຢູ່ເທິງເຮືອສະເພົາໂດຍຊາວບ້ານ ເວີນລອງ ເປັນຜູ້ພາຍ, ນັກທ່ອງທ່ຽວທັງໄດ້ຮັບຟັງກ່ຽວກັບປະຫວັດສາດ, ວັດທະນະທຳຂອງແຜ່ນດິນແຫ່ງນີ້, ທັງໄດ້ຊົມເບິ່ງນົກຫຼາຍໂຕ ທີ່ສວຍງາມ ແລະ ຄວາມສວຍສົດງົດງາມ, ສະຫງົບສຸກ ຂອງເຂດຊົນນະບົດອີກດ້ວຍ.
| ປະຈຸບັນ, ເວີນລອງ ມີຊາດໄມ້ 457 ຊະນິດ, ໃນນັ້ນ ມີ 8 ຊະນິດໄດ້ມີຊື່ໃນປື້ມແດງ ຫວຽດນາມ ຄື: ລາດຮວາ (Chukrasia tabularis), ວ້ານເຕວ ໃບກວ້າງ (Cycas revolute), ຊັງ ( Melientha suavis), ແປກໂປ້ (Stemonaceae), ກົດຕວາຍໂປ (Drynaria fortunei), ມາຕ່ຽນຮວາຕານ (Strychnos umbellate). ໃນຈຳນວນສັດ 39 ຊະນິດຢູ່ ເວີນລອງ, ມີຫຼາຍຊະນິດທີ່ລຳ້ຄ່າຫາຍາກຄື: ວອກກວ່ນດຸ່ຍຈັງ (Trachypithecus delacouri), ເງົາເຫງື້ອ (Ursus thibetanus), ໂຕເຍື່ອງ, ບາວເງິມ (Neofelis nebulosa), ລີງໜ້າແດງ, ບາວຮວາມາຍ (Panthera pardus) ແລະ ອື່ນໆ. |
ປະຕິບັດໂດຍ: ສະໂມສອນຖ່າຍພາບວິນາທີຄຳ (ຂ່າວພາບ ຫວຽດນາມ)
